Bursa, 25.Haziran.2005
ENFLASYON DÜZELTMESİ FARKLARI VE SERMAYE ARTIRIMI
2004 yılında Türkiye vergisel yönü ağır basan bir enflasyon düzeltmesi kabusu yaşadı.
Vergisel yönü ağır bastığı için de hükümetin beklentisi boşa çıktı. İktisat ve piyasanın gerçekleri hayalleri yıkabilir.
Bundan sonra eğer enflasyon kontrol altında tutulabilirse, ülke istikrara kavuşabilirse enflasyon düzeltmesi kabusu yaşamayacağız. Fakat % 10’ ların altında da olsa enflasyonun bilançolara tesirini önleyecek “ yeniden değerleme” sisteminin tekrar gelmesi gerektiğini düşünüyorum.
Gelelim 2003-2004 enflasyon düzeltmesi sonuçlarına ve bundan sonra işletmelerin yapması gereken en önemli işe;
Vergi Usul Kanunu’nun geçici 25. maddesi (f) ve (g) fıkrası ile 298. ci maddesinin 5. ci fıkrası,
“ Öz sermaye kalemlerine ait enflasyon farkları düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebilir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sermayeye ilave edilebilir, bu işlemler kâr dağıtımı sayılmaz” hükmünü getirmiştir. “
Enflasyon düzeltmesi işlemleri sonucunda genellikle 2003 yılı sonuna kadar “geçmiş yıl zararları” doğmuştur. Bunun dışında da 2003 ve 2004 yıllarında muhtelif hesaplarda olduğu gibi öz sermaye kalemlerinde yani sermaye hesabında, kanuni yedeklerde, olağanüstü yedeklerde de ENFLASYON OLUMLU FARKLARI doğmuş olup 2004 yılı bilançosunda pasifte sermaye olumlu farkları olarak yer almaktadır.
Vergi Usul Kanununun öz sermaye olumlu farkları ile ilgili yukarıda belirttiğimiz hükmünden faydalanmanın akıllıca bir iş olacağı kanaatindeyim.
Öyle ise ne yapacağız?
1- Önce, enflasyondan doğan geçmiş yıl zararları ile öz sermaye kalemleri olumlu farklarını birbiri ile mahsup edeceğiz.
2- Sonuçta pasifte öz sermaye olumlu farkları net bir rakam olarak kalacaktır.
3- Kalan öz sermaye kalemleri sermayeye ilave edilirse vergiye tabi olmayacaktır.
4- Sermaye artırımı için bir olağanüstü genel kurul kararı alınır.
5- Olağanüstü genel kuruldan önce YMM veya SMMM’ lerden sermaye tespit raporu ve öz sermaye düzeltmesi olumlu farkları raporu alınır.
6- Genel kurul yapılarak öz sermaye artış kalemleri sermayeye ilave edilmiş olur.
Yapılan bu işlem sonucunda hem sermaye artırılır hem de vergisiz pay senedi sahibi olunur.
CEVDET AKÇAKOCA
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR