Bursa, 26.;Ocak.2004
KULLANILMIŞ MAKİNEYE TEŞVİK
06.01.2004 tarih ve 25338 sayılı Resmi Gazete’de 2002/1 sayılı Yatırımlarda Devlet yardımları hakkındaki tebliğde bazı değişiklikler yapılmıştır.
Yapılan değişiklikle, bölgesel ve sektörel kısıtlamalar gözönüne alınarak KULLANILMIŞ MAKİNE İTHALİ teşvik belgesi kapsamına alınmıştır. Bu konudaki ilgili madde aynen aşağıdadır.
“Madde 16- İthalat Rejimi Kararı uyarınca yayımlanan yürürlükteki “Eski, Kullanılmış veya Yenileştirilmiş olarak ithal edilebilecek maddelere ilişkin tebliğ” hükümleri uyarınca ithali mümkün olan kullanılmış makine ve teçhizat (karayolu nakil vasıtaları hariç), bölgesel ve sektörel kısıtlamalar da gözönüne alınarak proje bazında yapılacak değerlendirme sonucunda teşvik belgesi kapsamına dahil edilebilir.
İthalat Rejimi Kararı uyarınca Dış Ticaret Müsteşarlığı’ndan alınacak yazıyla ithaline izin verilen münferit kullanılmış makine ve teçhizat da bölgesel ve sektörel kısıtlamalar dikkate alınmak suretiyle, proje bazında yapılacak değerlendirme sonucunda teşvik belgesi kapsamına alınarak destek unsurlarından yararlandırılabilir.
Ayrıca, Müsteşarlıkça teşvik belgesi kapsamında kullanılmış komple tesislerin ithaline (karayolu nakil vasıtaları hariç): yatırım yapılacak yöre ve ülke ekonomisine katkısı, katma değeri, istihdama etkisi, makine parkının teknolojik ve ekonomik ömrü, sektörel ve bölgesel kısıtlamalar da dikkate alınmak suretiyle proje bazında incelenerek izin verilebilir. Teşvik belgesi kapsamında ithaline izin verilen kullanılmış komple tesisler: yatırım konusuna bağlı ve elektrik ile su temini gibi yardımcı tesislerden bağımsız olarak, bir mal ve hizmeti üretebilecek komple bir hattan veya hat oluşturabilen bir veya birden fazla makine ve teçhizattan da oluşabilir. Komple tesisler, bir firmaya ait tek bir tesisteki makine ve teçhizatları kapsayabileceği gibi, aynı yatırımcı firmaya ait farklı tesislerdeki makine ve teçhizatlardan da oluşabilir.
Kullanılmış komple tesislerin teşvik belgesi kapsamında değerlendirilebilmesi için, yatırımcıların:
a) Kullanılmış komple tesise ait makine ve teçhizatların imal yıllarını da gösterir dökümlü proforma fatura asılları,
b) Komple tesisin bulunduğu ülke veya eyaletteki Ticaret ve/veya Sanayi Odasından alınacak ve Türk Konsolosluğundan veya Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı çerçevesinde hazırlanan Yabancı Resmi belgelerin Tasdiki mecburiyetinin kaldırılması sözleşmesi hükümlerine göre tasdik edilmiş tesisin
i) mevcut durumuna,
ii) faaliyetini sürdürüp sürdürmediğine,
iii) faaliyette olmaması halinde faaliyetine son verildiği tarihe,
iv) kalan ekonomik ve teknolojik ömürlerine,
ilişkin bilgi ve varsa belgeler,
c) Kullanılmış komple tesisin ithalinde diğer ilgili mevzuat çerçevesinde varsa alınması gereken tüm belge ve izinlerin yatırımcı tarafından alınacağına dair örneği Ek-3 Bölüm VI’da yer alan taahhütname,
İle birlikte Müsteşarlığa müracaat etmeleri gerekmektedir.
Bu tebliğ’in istinad ettiği Karar’a göre düzenlenen teşvik belgeleri kapsamında kullanılmış olarak ithal edilen makine ve teçhizatın amacı dışında kullanılması, 41 inci madde hükmü saklı kalmak üzere satılması veya teşvik belgesinin iptalini gerektirecek diğer hallerin mevcut olması halinde teşvik belgesi iptal edilir ve sağlanan destek unsurları ilgili mevzuat çerçevesinde geri alınır. Kullanılmış makine ve teçhizatın ithalat Rejimi Kararı uyarınca ithalinin mümkün olmaması halinde, ayrıca ilgili makine ve teçhizat gümrüklere iade edilir.”
“Kullanılmış komple tesis ithali içeren teşvik belgesi talepleri için yatırımcıların doğrudan Müsteşarlığa başvurmaları gerekir. Bu tebliğin istinat ettiği Karara göre sanayi odalarınca düzenlenmiş teşvik belgeleri kapsamına ithal kullanılmış komple tesis ilave edilmesi talepleri ise, teşvik belgesinin düzenlemiş olan sanayi odasınca Müsteşarlığın görüşüne istinaden sonuçlandırılır.
Madde 11- Aynı tebliğin “Sektörel ve Bölgesel Kısıtlamalar ile Bazı Yatırım Konularında uygulamaya İlişkin Esas ve Usuller” başlıklı ekindeki (Ek-6) “ 7- Uluslararası Yolcu Taşımacılığına Yönelik Otobüs ve Uluslararası Yük Taşımacılığına Yönelik Çekici ve Treyler Yatırımları” başlıklı bölümün ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“C-2 yetki belgesine haiz uluslar arası yük taşımacılığı sektöründe faaliyet gösteren ve en az 20 adet yarı römork çekicisi (yarı römork çekmek için özel bir donanımı bulunan ve yarı römorkun ağırlığının önemli bir kısmını taşıyan), römork çekicisi (özellikle römork çekmek üzere donanımı ve kendi ek yükleme alanı bulunan) ve/veya römorku (motorlu araçlar tarafından çekilen ve yük taşımak için imal edilmiş olan), yarı römorku (çekici araca oturtulan römork) bulunan yatırımcıların, tamamlama vizesi yapılmamış teşvik belgesinin bulunmaması kaydıyla, 10 birimde az olmayan yarı römork çekicisi, römork çekicisi ve/veya römork yenileme yatırımları teşvik belgesine bağlanabilir. Yenilenecek araçlarda, şirket aktiflerinde en az 2 yıl süreyle bulunmaları, finansal kiralama yoluyla temin edilenlerde ise mülkiyetin yatırımcı firmaya geçmesi kaydıyla bu süre şartına bakılmaksızın, trafiğe tescil tarihi itibariyle ithal araçlarda, 5, yerli araçlarda 2 yılını doldurmuş veya ihraç edilmiş olmaları şartı aranır.”
Madde 12- Aynı tebliğin “Sektörel ve Bölgesel Kısıtlamalar ile Bazı Yatırım Konularında Uygulamaya İlişkin Esas ve Usuller” başlıklı ekindeki (Ek-6) “15-Tekstil Yatırımları” başlıklı bölümünün birinci fıkrasının 1 no’lu bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“I-Makine halısı, çuval, konfeksiyon yan sanayii (dokuma ve örmede mamul olanlar hariç) ve dokunmamış örülmemiş kumaş üretimi konuları haricindeki diğer yatırımlar için teşvik belgesi kapsamında kullanılmış makine ve teçhizat temin edilemez.”
Madde 13- Bu tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğü girer.
Madde 14- Bu tebliğ hükümlerini Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakan yürütür.
Yukarıdaki maddeleri incelediğimizde neler görüyoruz?
1- Teşvik belgesi kapsamında bazı kısıtlamalar gözönüne alınarak kullanılmış makine ithalatına izin verilebilir. Ancak bu durumda, makineler gümrüksüz ve ithalatta KDV ödenmeden ithal edilebilecektir.
Ancak Gelir Vergisi yasasının yatırım indirimini düzenleyen 19. maddesi gereğince Vergisel açıdan yatırım indirimi istisnasından yararlanamayacaktır. Bunun özellikle dikkatten kaçmaması gerekir.
Sonuç olarak kullanılmış makineler teşvik belgesi konusu içine alınırsa ithalatta gümrük vergisi ve KDV ödenmeyecek, fakat yatırım indirimi istisnası da olmayacaktır.
2- Kullanılmış makine teçhizat izni alabilmek için yukarıdaki maddelerde belirtildiği üzere özel bazı evrak ve belgelerle taahhütname istenecektir.
3- Gelelim bilhassa Bursa’yı ve tekstilcileri ilgilendiren konuya;
a) Tekstilde makine halısı, çuval, konfeksiyon yan sanayii ve dokunmamış örülmemiş kumaş üretimi konuları için teşvik belgesi kapsamında kullanılmış makine ve teçhizat için izin verilebilir. Diğer konular için izin verilmez. Yani kullanılmış dokuma makinesi, örme makinesi, iplik makinesini teşvik belgesi kapsamında alamazsınız.
b) Özel amaçlı bölgelerde, organize sanayi bölgelerinde yapılacak yatırımlarda kullanılmış makine ithali değerlendirilebilir kanaatindeyim.
c) Bunun dışında kullanılmış makine yatırımına izin verilmeyeceği kesindir.
SÜRESİ SONA EREN TEŞVİK BELGELERİNDE İTHALAT
Yukarıda belirtilen Resmi Gazetede yayımlanan tebliğle 31.12.2003 tarihi itibariyle süresi sona eren teşvik belgesi kapsamı yatırım mallarının, belge süresi içinde bedeli ödenmiş veya akreditifi açılmış olanların ithaline, yatırım süresi bitiş tarihini izleyen (4) ay içinde doğrudan gümrük idareleri tarafından müsaade edilecektir.
Tabii bu durumda teşvik belge süresi bittiği için bu yatırımlar, gelir vergisinde belirtilen %40 yatırım indirimi istisnasından yararlanır, ancak teşvik belgelerinde bulunan %40’ın üzerindeki yatırım indirimi istisnasından yararlanamayacaktır.
Ayrıca, bu makine ve teçhizatın teşvik belgesi süresinin bitiminden sonra ithal edilmiş olsa bile KDV ve gümrük istisnasından yararlanacağı, teşvik belgesinin kapatılmasında da yatırım olarak kabul edileceği tabiidir.
CEVDET AKÇAKOCA
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR
akcakoca@superonline.com
Tel.0224 233 28 20
Fax 0224 23328 20