Bursa, 22.Ocak.2013
RİSK DEĞERLENDİRMESİ YAPILACAK MI?
2012 yılı Haziran ayında yayımlanan 6331 sayılı İş sağlığı ve Güvenliği Yasası’na göre işletmelerin önemli bir yükümlülüğü de “Risk Değerlendirmesi” yaptırmaktır. İlgili yönetmelik 29.12.2012 tarih 28.512 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup, tüm işyerlerinde 30.12.2012 tarihinden itibaren işçi sayısı ve tehlike derecesine bakılmaksızın risk değerlendirmesi yapılması veya yaptırılması hükmünü taşımaktadır.
Risk değerlendirmesi, iş güvenliği uzmanlarından profesyonel bir hizmet olarak alınabileceği gibi, işverenin oluşturduğu bir ekip tarafından gerçekleştirilebilir.
Risk Değerlendirmesi: Yönetmelikteki tarife göre İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin karşılaştırılması amacıyla yapılması gerekli çalışmadır.
Söz konusu ettiğimiz Kanunda ise 10. uncu madde risk değerlendirmesi, kontrol , ölçüm ve araştırma konularını açıklamaktadır.
Bu maddeye göre İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür. Risk değerlendirmesi yapılırken maddede sayılmış olan hususlar dikkate alınır:
Kanunun 38. maddesinin c fıkrasına göre risk değerlendirmesi ile ilgili hükümler 30.12.2012 tarihinden itibaren yürürlüğe girmektedir. Daha sonra yazımızın başında belirttiğimiz risk değerlendirme yönetmeliği 29.12.2012 tarih 28.512 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Yönetmelik maddelerinden önemli olan bazılarını yazımızda vermek istiyoruz.
Risk değerlendirmesi
MADDE 7 – (1) Risk değerlendirmesi; tüm işyerleri için tasarım veya kuruluş aşamasından başlamak üzere tehlikeleri tanımlama, riskleri belirleme ve analiz etme, risk kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması, dokümantasyon, yapılan çalışmaların güncellenmesi ve gerektiğinde yenileme aşamaları izlenerek gerçekleştirilir.
(2) Çalışanların risk değerlendirmesi çalışması yapılırken ihtiyaç duyulan her aşamada sürece katılarak görüşlerinin alınması sağlanır.
Risk değerlendirmesi ekibi
MADDE 6 – (1) Risk değerlendirmesi, işverenin oluşturduğu bir ekip tarafından gerçekleştirilir. Risk değerlendirmesi ekibi aşağıdakilerden oluşur.
a) İşveren veya işveren vekili.
b) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürüten iş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimleri.
c) İşyerindeki çalışan temsilcileri.
ç) İşyerindeki destek elemanları.
d) İşyerindeki bütün birimleri temsil edecek şekilde belirlenen ve işyerinde yürütülen çalışmalar, mevcut veya muhtemel tehlike kaynakları ile riskler konusunda bilgi sahibi çalışanlar.
(2) İşveren, ihtiyaç duyulduğunda bu ekibe destek olmak üzere işyeri dışındaki kişi ve kuruluşlardan hizmet alabilir.
(3) Risk değerlendirmesi çalışmalarının koordinasyonu işveren veya işveren tarafından ekip içinden görevlendirilen bir kişi tarafından da sağlanabilir.
(4) İşveren, risk değerlendirmesi çalışmalarında görevlendirilen kişi veya kişilerin görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılar, görevlerini yürütmeleri sebebiyle hak ve yetkilerini kısıtlayamaz.
(5) Risk değerlendirmesi çalışmalarında görevlendirilen kişi veya kişiler işveren tarafından sağlanan bilgi ve belgeleri korur ve gizli tutar.
Risk değerlendirmesinin yenilenmesi
MADDE 12 – (1) Yapılmış olan risk değerlendirmesi; tehlike sınıfına göre çok tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli işyerlerinde sırasıyla en geç iki, dört ve altı yılda bir yenilenir.
Kanun risk değerlendirmenin yapılmaması halinde 26. ıncı maddenin ç fıkrasında ceza hükümleri getirmiştir. Ceza hükmü aşağıdaki gibidir.
ç) 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına göre risk değerlendirmesi yapmayan veya yaptırmayan işverene üçbin Türk Lirası, aykırılığın devam ettiği her ay için dörtbinbeşyüz Türk Lirası, dördüncü fıkrasında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene binbeşyüz Türk Lirası, (Bu cezalar 2013 yılı için yeniden değerlendirme oranında artırılmış olacaktır.)
Bu yasa ve yönetmelikten anlaşıldığı üzere:
6331 sayılı iş güvenliği yasası yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Yasanın 10.maddesi
gereğince en az bir işçi çalıştıran tüm iş yerleri risk değerlendirmesi yapmak veya
yaptırmak zorundadır.
Bu değerlendirmeyi çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığından yetki belgesi almış Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri firmaları da yapabilmektedir.
Bizim de bildiğimiz ortak sağlık güvenlik birimi firmalarından birisi de NOSGB firmasıdır.
NOSGB - Nilüfer Ortak Sağlik Güvenlik Birimi
(Alaattin Bey mh. 618. Sk. No:3/G Nilüfer Bursa
Tel : +90 224 441 18 24 - Fax : +90 224 441 18 23 - info@nosgb.com www.nosgb.com)
Bugünlerde yeni bir düzenleme yapılmadığı takdirde, bütün firmaların derhal risk değerlendirmesi yapması veya yaptırması için ilgili firmalarla temasa geçmesi gerektiğini önemle hatırlatmak isterim.
Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müşavir