Bursa, 22.10.2009
YATIRIM İNDİRİMİ BU GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİNDE KULLANILABİLİR Mİ?
1960 lı yıllarda üniversite sıralarında idim. Bırakın üniversite sıralarını, Bursa’da ticaret lisesinde iken hukuk derslerini rahmetli FARUK ÜSKÜDARİ’den almıştık.,O FARUK ÜSKÜDARİ ki , o zamanki iktisadi ve ticari ilimler akademilerinde Bursa’dan giden öğrencilerin yıldızlaşmasını sağlayan öğretilerde bulunmuş bir hoca idi. Ondan,ilk öğrendiklerimizden birisi, hukukta mükellefin aleyhine olan hükümlerin geriye yürümezliği idi.
Maalesef, son zamanlarda hukukun bu en önemli kuralı devamlı çiğrenmeye başladı. Ancaaak, hakikaten Türkiye’de mahkemeler ve de hakimler var. Siyaseten her ne kadar bazen mahkemeleri halk olarak, eleştirsek de hemen hemen hepimizin kafasında bir hüküm var. Yanlış hazırlanan yasalar, mahkemeden döner, dönecektir. Nitekim , üzülerek söylesek de bilhassa vergi konularında yapılan bir çok düzenleme mahkemelerce iptal ediliyor, açılan davalarda vergi idaresi davaların (oran vermeyelim) çok büyük kısmını kaybediyor.
Halen, resmi gazetede yayınlanmamasına rağmen, en son Anayasa Mahkemesinin 15.Ekim.2009 tarihinde yapılan toplantısında
a.Gelir Vergisi kanununun 103.üncü maddesindeki vergi tarifesinin son dilimini ücretliler lehine iptal etti.
b.Gelir Vergisi Kanununun geçici 69. maddesindeki yatırım indirimi ile ilgili olarak devreden yatırım indiriminin 2006,2007 ve 2008 yılları ibaresini iptal ederek kazanılmış yatırım indiriminden yararlanma hakkını yok eden hükmünü ortadan kaldırmıştır.
Söz konusu iptal kararları ve hangi şartlarla uygulanacağı konusu, Resmi gazetede yayınlandıktan sonra yürürlüğe girecektir.
Bu sebeple işçilerin vergi nisbetleri ile ilgili iptal konusunu daha sonraya bırakarak şu anda , üçüncü (3) geçici vergi dönemi ile ilgili olarak yatırım indiriminden yararlanılıp yararlanılmayacağı konusu üzerinde bir beyin fırtınası yapmak istiyorum.
2009 Üçüncü geçici vergi döneminde yatırım indirimi kullanmalı mıyız?
a. Anayasa Mahkemesinin açıklaması , karar yürürlüğe girmemekle birlikte , hukukideğere haiz bir açıklamadır. Anayasa Mahkemesi bu karar sonucunu Maliye bakanlığına bir yazı ile bildirmiş olup bu durumda bakanlık anayasa mahkemesi kararından haberdardır. Öyleyse Maliye Bakanlığı en kısa zamanda bir açıklama yapmak durumundadır. (Bumin Doğrusöz’ün referans gazetesindeki yazısından)
b. Anayasa mahkemesi kararı yayınlanmamış olsa bile 3. geçici vergi beyannamesiverme döneminde, mükellefler, yatırım indirimini beyan edip vergilerini ihtirazi kayıtla ödemeli ve mahkemeye başvurmalıdırlar.
c. Bu karar göz önüne alınarak , henüz yayınlanmadığı halde yatırım indiriminden yararlanılmaya kalkıldığı takdirde, Maliye idaresi , yatırım indirimini reddedecek ve ikmalen tarhiyat yapacak, vergiyi ve bir kat vergi cezasını isteyecektir.
d. Öyle ise , boşu boşuna vergi ve ceza tarhiyatı ile karşı karşıya kalmamak için 2009 yılı üçüncü (3) geçici vergi döneminde ihtirazi kayıtla beyanda bulunup vergiyi ödeyerek dava açmak şu anda en mantıkla hareket olarak görünmektedir.
e. Üçüncü (3) geçici vergi döneminde devreden yatırım indirimi istisnasındanfaydalanırsak, yukarıda belirttiğimiz gibi vergi ve ceza tarhiyatı ile karşı karşıya geleceğiz. Ancak, Anayasa mahkemesi kararı yayınlandığında , mahkemeye baş vurulması halinde mahkeme tarafından cezalı tarhiyatlar iptal edilecektir.
Sonuç olarak, üçüncü geçici vergi dönemi beyannamelerinin verileceği zamana kadar, Maliyenin bir açıklama yapmasını veya Anayasa mahkemesi kararının yayınlanmasını bekleyelim, Maliye bakanlığı tarafından bir açıklama yapılmadığı veya Anayasa mahkemesi kararı yayınlanmadığı takdirde, ihtirazi kayıtla beyanname vererek bir ay içinde Vergi mahkemesine başvuralım. Bana göre en tehlikesiz hareket tarzı budur.
Bir yandan da, bir daha çıkacak yasalarda hukukun genel ilkelerinin göz önüne alınacağı ve böyle zaman israfının önüne geçilmesi ümidini kaybetmeyelim.
Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müşavir