Bursa, 24.Mart.2016
BAĞIMSIZ DENETİME TABİ ŞİRKETLER-YENİ ORANLAR-SORUMLULUKLAR
23B01.2013 tarih ve 28537 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2012/4213 sayılı Bakanlar Kurulu bağımsız denetime tabi olacak şirketleri, tabi olma şartlarını belirlemişti. En son 2016/8549 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile şartlar aşağıdaki şekli almıştır.
2012/4213 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının üçüncü maddesi uyarınca (I) sayılı listede sayılan, tek başına veya bağlı ortaklıkları ve iştirakleriyle birlikte aşağıdaki üç ölçütten ikisini sağlayan şirketler bağımsız denetime tabidir.
- Aktif toplamı 40.000.000 (kırkmilyon) ve üstü TL.
- Yıllık net satış hasılatı 80.000.000 (seksenmilyon) TL. ve üstü
- Çalışan sayısı 200 ve üstü
a) Yatırım kuruluşları, Kolektif yatırım kuruluşları, Portföy yönetim şirketleri, İpotek finansmanı kuruluşları, Varlık kiralama şirketleri, Merkezi takas kuruluşları, Merkezi saklama kuruluşları, Veri depolama kuruluşları, Derecelendirme kuruluşları, Değerleme kuruluşları, Sermaye piyasası araçları bir borsada ve/veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem gören anonim şirketler, Nitelikli yatırımcılara satılmak üzere pay hariç sermaye piyasası aracı ihraç eden
b) Bankacılık Kanunu uyarınca Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun düzenleme ve denetimine tabi şirketlerden; Bankalar, Derecelendirme kuruluşları, Finansal holding şirketleri, Finansal kiralama şirketleri, Faktoring şirketleri, Finansman şirketleri, Varlık yönetim şirketleri, Finansal holding şirketleri üzerinde 5411 sayılı Kanunda tanımlandığı şekliyle nitelikli paya sahip şirketler.
c) Sigortacılık Kanunu ile Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu kapsamında faaliyet göstermekte olan sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri.
d) Borsa İstanbul piyasalarında üye olarak faaliyet göstermesine izin verilen yetkili müesseseler, kıymetli madenler aracı kurumları, kıymetli maden üretimi veya ticareti ile iştigal
e) Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu hükümleri uyarınca anonim şirket halinde kurulan tarım ürünleri lisanslı depo şirketleri ile Umumi Mağazalar Kanunu hükümleri uyarınca anonim şirket şeklinde kurulan şirketler.
f) Ulusal karasal, uydu ve kablolu televizyon sahibi medya hizmet sağlayıcı şirketler.
Aynı karara ekli (II) sayılı liste kapsamında yer alan ve aşağıda (II) sayılı listede sayılan şirketler de üç ölçütten ikisini sağladığı zaman bağımsız denetime tabidir.
Son kararla II sayılı liste şöyledir.
1. Sermayesinin en az %25 i kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, sendika, dernek, vakıf, kooperatif ve bunların üst kuruluşlarına ait şirketlerden aktif toplamı (30.000.000.TL) ve üstü, yıllık net satış hasılatı 40.000.000.TL üstü, çalışan sayısı 125
2. Yurt çapında günlük gazete yayımlayan şirketlerden aktif toplamı 40.000.000.TL ve üstü, yıllık net satış hasılatı 60.000.000.TL ve üstü, çalışan sayısı 175
3. Bilgi teknolojileri ve iletişim kurumu denetimine tabi şirketlerden aktif toplamı 30.000.000.TL ve üstü, yıllık net satış hasılatı 60.000.000.TL ve üstü, çalışan sayısı 200
4. Enerji Piyasası Kanununa tabi şirketlerden aktif toplamı 30.000.000.TL ve üstü, yıllık net satış hasılatı 60.000.000.TL ve üstü, çalışan sayısı 200
5. Borsa veya piyasada işlem görmeyen SPK ya göre halka açık sayılan şirketlerden aktif toplamı 15.000.000.TL ve üstü, yıllık net satış hasılatı 20.000.000.TL ve üstü, çalışan sayısı 50,
6. Sıradaki TMSF ve Bankalar Kanunu kapsamında fon tarafından devralınan şirketlerden aktif toplamı 30.000.000.TL ve üstü, yıllık net satış hasılatı 60.000.000.TL ve üstü, çalışan sayısı 200
7. Sıradaki Kamu İktisadi teşebbüsleri ve sermayesinin en az %50 si belediyelere ait olan şirketlerden aktif toplamı 30.000.000.TL ve üstü, yıllık net satış hasılatı 40.000.000.TL ve üstü, çalışan sayısı 125 ve üstü olanlar
Üç ölçütten ikisini sağladıkları takdirde bağımsız denetime tabidirler.
Firmaların bu karara uymaları ve bağımsız denetim yaptırmaları gereklidir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 397 maddesinin ikinci ve son fıkrasına göre bağımsız denetime tabi oldukları halde, denetim yaptırmayan şirketlerin FİNANSAL TABLOLARI VE YÖNETİM KURULU YILLIK FAALİYET RAPORLARI DÜZENLENMEMİŞ HÜKMÜNDEDİR.
Kanunun bu maddesi tatbik edildiği takdirde , bağımsız denetim yaptırmayan şirketler birdenbire çok güç durumda kalabilecekler, düzenlenmemiş sayılan finansal tablolar ve yönetim kurulu faaliyet raporları sebebiyle faaliyetleri sekteye uğrayabilecek, banka kredilerini kullanamayacak, ticaret sicilinde ve resmi dairelerinde işlem yapamayacaklardır.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yetkililerinin çıkaracakları bir yönetmelik veya kararla kanunun bu hükümleri yakından takip edilmeye başlandığı takdirde denetim yaptırmayan firmalar bir çok zorluklarla karşılaşacaktır.
Bu sebeple, yukarıdaki ölçüt ve açıklamalara göre firmaların bağımsız denetim yaptırmalarını tavsiye etmekteyiz.
Cevdet Akçakoca
Bağımsız Denetçi
Yeminli Mali Müşavir