Bursa; 21.06.2007
BAŞABAŞ NOKTASI (1)
(KÂRA GEÇİŞ ANALİZİ-KRİTİK NOKTA)
İşletmeler için hangi üretim miktarında ne kadar kar veya zarar olacağı, hangi üretim miktarından sonra kara geçileceği önemli bir sorundur.
Bu sorunun çözümü kara geçiş analizi veya diğer isimleri ile başa baş noktası veya kritik noktanın tespit edilebilmesidir.
Kara geçiş veya başa baş noktası toplam işletme masrafları ile işletme gelirlerinin birbirine eşit olduğu, hiçbir kar veya zararın olmadığı noktadır. Diğer bir ifadeyle işletme gelirlerinin giderlerini tam karşılayabilecek miktar ve tutardır.
Bu noktanın bulunması matematik formüllerle olabileceği gibi bir grafik halinde de gösterilebilir ve grafik halinde gösterilmesi bize göre daha faydalı ve basittir ve daha kolay anlaşılır.
Kara geçiş noktasını bulmak için ne yapılır?
1- Önce bütün işletme masrafları sabit veya değişken masraflar olarak ayrılır.
Sabit masraflar nelerdir?
Bir işletme üretim yapsın veya yapmasın mecburen katlanacağı ve yapacağı masraftır. Bunları şöyle sıralayabiliriz.
a) Amortismanlar
b) Sigorta giderleri
c) Sabit kıymetlere ait vergi-resim ve harçlar
d) Belli sayıda vasıta varsa şoför ücret ve masrafları
e) Müdür ve çekirdek kadro idari personel giderleri
f) Yatırım borçla yapılmışsa borç faizleri
Değişken masraflar nelerdir?
Üretime bağlı olarak yapılan masraflardır.
a) Hammadde giderleri
b) İşletme malzemesi giderleri
c) Yedek parça giderleri
d) Üretime bağlı işçilik giderleri
e) Dışarıya yaptırılan işler
f) Pazarlama ve satış giderleri
g) İşletme sermayesi kredi faizleri
h) Hammadde malzeme vade farkı, kur farkı
Bu arada şunları da kendi fikirlerim ve tatbikatlarım veya tecrübelerim olarak yazmak zorundayım.
Ben başa baş noktasını 1965 yılında okudum, öğrendim ve tatbik ettim. Her çalıştığım yerde, öğrendiklerimi bir şekilde hayata geçirdim.
Gerek benim zamanımda ve gerekse “okullarda piyasaya uygun bir şeyler öğretilmiyor, “okuldan çıktığımızda pratiğimiz olmuyor, sudan çıkmış balık gibi okuldan çıkıyoruz deniyor.” Bunu kabul etmiyorum. Şunu bilin ki, eğer isterseniz okullarda öğrendiğiniz herşeyi çalışma hayatınızda kullanabilirsiniz. Yeter ki bu düşünce ve azminiz olsun.
Bu yazım ve devamında anlatmaya çalışacağım başa baş noktası veya kara geçiş analizi de bilhassa büyük firmalarda çalışan muhasebeciler tarafından tatbik edilebilir ve işletmeye büyük fayda sağlanabilir.
Yeminli Mali Müşavir
Cevdet Akçakoca
Devamı Gelecek