YENI KARARLAR VE DEGISIKLIKLER
1.Katma Deger Vergisi Oranlari artirildi.
Son ekonomik krizden sonra bütçedeki devlet gelirlerinin yetmeyecegi gayet açikti. Bütçeye biraz daha gelir temin
edebilmek için devlet, en kolay fakat en yanlis yolu seçti. Katma Deger Vergisi oranlarini (1) bir puan artirdi.Hayirlisi olsun.
a. Daha önce %17 olan genel katma deger vergisi orani 15.Mayis.2001 tarihinden itibaren %18 olarak,
b. Daha önce %25 olan III sayili listedeki katma deger vergisi orani 15.Mayis.2001 tarihinden itibaren %26 olarak tatbik edilecektir.
2. Kidem tazminati tavani artirildi.
15.Mayis.2001 tarihinden geçerli olmak üzere, memur aylik katsayisi 18.700 den 20.600’a, taban aylik katsayisi 120.700
den133.300’e, yan ödeme katsayisi 5.960 tan 6.560’a yükseltilmistir. Buna göre
a.Kidem tazminati tavani 730.700.000.- liraya
b.Çocuk yardimi 1.030.000.- liraya yükseltilmistir.
3. Gider Kisitlamasi orani %7,7 oldu.
2000 yili ilk geçici vergi dönemi için gider kisitlamasi orani %7,7 olarak ilan edildi.
SONUÇ :
Yukarida belirttigimiz kararlar için ne diyelim ki? Devlet yetkilileri , her ihtiyaç duydugunda vergileri artiriyor. Artan KDV oranlari her seferinde devletin gelirini biraz daha azaltiyor. Ticareti kayit disina kaydiriyor. Bu defa da öyle olacak. Sakalimiz yok ki dinletelim.!
Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müsavir
10.Mayis.2001
PIYASANIN RAHATLAMASI GEREKIYOR.
Degerli Okuyucular,
Birkaç haftadir, ihracat ve Katma Deger Vergisi iadesi ile ilgili yazilar yaziyorum. Bir bakiyorsunuz, Maliye Bakanligi tarafindan çok olumlu, çok güzel bir teblig çikiyor. Bu teblig, ihracat yapanlarin Katma Deger Vergisi iadesini kolaylastiriyor diyoruz. Isim vermeden bahsedelim. Bazi firmalar, polyester ve pamuk ipligi gibi bir takim hammaddelerini veya kumaslarini Türkiye içindeki bazi firmalardan satin aliyorlar. Kumas veya konfeksiyon imal edip ihracat yapiyorlar. Ihracatçilar bilirler, Vergi Dairesine yüklenilen Katma Deger Vergilerini belirtir bir liste veriyorsunuz. Iste bu listeyi verdiginizde, listedeki yuklenilen Katma Deger Vergisi içinde bazi firmalarin isimleri oldugu takdirde, artik Katma Deger Vergisi iadenizi almaniz çok çok zorlasiyor.
Somut iki örnek vereyim.
1. Büyük bir dis ticaret firmasi sahte belge kullandigi süphesiyle incelemeye sevkedilmis. Bu durumda mevcut KDV tebligleri geregince artik bunlardan mal alan herhangi bir firmanin KDV iadesi almasi imkansiz oluyor veya ancak 4 misli teminatla iade alabiliyorlar. Bankalarin bugünkü durumunda 4 misli teminati bulmak ise çok zor.
2. Yine Bursada dünyanin en büyük polyester üreticisi olan bir firmalar grubundan mal aldiysaniz veya zincirin herhangi bir halkasinda bu firmalar varsa yine KDV iadesi almaniz ancak 4 misli teminatla mümkün olabiliyor.
Oysa, ülkemizde bu firmalar gurubunun da çalismasi ile polyester iplige antidamping vergisi konmustur. Bu sebeple bu ipliklerin yurtdisindan temini de çok güçtür. Diger taraftan böyle bir yola basvursaniz bile hammaddenin gelisi, kalitesi, fiyati ne olacaktir? Siparislerinizi nasil zamaninda tamamlayacaksiniz? Bu tip problemlerle karsi karsiya kalirsiniz. Dahasi müsterinizi kaybedersiniz.
Bu firmalar, incelemede olabilir. Ancak, ihracat yapan firma hammaddesini bu firmalardan almistir. Bu hammadde fiilen alindigi için üretim yapilmis ve ihracat yapilabilmistir. Ihracatta biliyorsunuz, herhangi bir tesvik yok. Firmalar, KDV iadesini de alamazsa bir müddet sonra rekabet gücünü kaybediyor ve ihracat ta duruyor. Firma, geçmis tarihlerden birinde sahte oldugundan süphelenilen belge kullanmissa kullanmis. Ancak, ihracat yapan benim firmam KDV sini ödeyerek bu mali almis, üretim yapmis ve ihracat yapmis. Bunun o firmadan mal aldigi gerekçesiyle KDV iadesinin 4 misli teminatla yapilmasi veya alt firmalarin Maliye tarafindan 5 yil içinde ne zaman olabilecegi belli olmayan bir zamanda incelenecegi gerekçesiyle Katma Deger Vergisinin iadesinde zorluk çikarilmasi (bu mevzuat geregince normaldir) ihracatçilarin rekabet gücünü kaybetmesine sebep oluyor.
Buna bir çare düsünülmesi sart. Bakin, devalüasyona ragmen ihracatin artmasi duracaktir.
Bu konuyu kim inceleyecek ve çözüm getirecekse, bu ülkeye , bu ülkenin sanayisine, bu ülkenin dis ticaretine, bu ülkenin hazinesine büyük katkida bulunmus olacaktir. Insanlari karalayip sanayi tesislerini yoketmek ülkeye yarar getirmez. Ülkeye katkida bulunmak için problemlere çözüm getirmek gerekiyor.
Nasil bir çözüm olabilir?
‘’Yukarida bahsedilen firmalardan mal alanlar , eger ödemelerini dogrudan bankadan yapiyorlarsa, hammaddelerin sevk ve nakliye irsaliyeleri, nakliye faturalari ile mal faturalari birbiri ile uyumlu ise, faturalardaki Katma Deger Vergisi ilgili firmalarin beyannamelerinde belirtilmisse, alinan mallardan imal edilen mallarin veya alinan bu mallarin oldugu gibi ihracatinda, ihracatin gerçeklestigi kanitlaniyorsa, Katma Deger Vergisi iadesinde teminat aranmaz. Genel hükümlere göre iade veya mahsup yapilir.’’
Seklinde bir teblig bütün bu problemi çözecektir.
Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müsavir
Kükürtlü Mah. Oulu Cad.
No.17 Oylum Gökberk Sitesi
F Blok K.4 D.19 Bursa
Tel. 0224 233 28 20
Fax 0224 233 28 23
Cep 0532 237 18 59
VERGI KIMLIK NUMARASI AÇIKLAMASI YAYINLANDI
Vergi kimlik numarasinin yayginlastirilmasi hakkinda daha önce 4358 sayili yasa çikmis, ve tatbikatin çikacak tebliglerle düzenlenecegi bildirilmisti.
Bu defa, 19.Haziran.2001 tarih ve 24437 sayili mükerrer Resmi Gazetede Vergi Kimlik Numarasi 2 no.lu genel tebligi ile Maliye Bakanligi bu düzenlemeleri yapmistir.
1. Vergi Kimlik numarasinin tesbiti ve kullanimi:
Tebligde ve yazimizda açiklanan gerçek ve tüzel kisiler, açiklanan islemlerde müsterilerin
a. Adres ve diger bilgilerini
b. Vergi Kimlik Numaralarini tesbit ederler.
c. Bu numaralari ilgili belge, hesap ve kayitlarinda kullanirlar.
2. Bankacilik ve Mali hizmet islemleri:
Bankalar, 1.Eylül.2001 tarihinden itibaren bankacilik ve mali hizmetlerinde müsterilerinin vergi kimlik numaralarini tesbit ederler ve kullanirlar. Bu konudaki usul ve esaslar 31.Temmuz.2001 tarihine kadar Bankacilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunun da görüsü alinarak tesbit edilecektir.
3. Her Nev’i Tahvil, Bono ve Borçlanma Senedi Islemleri :
Bankalar ve araci kurumlar 1.Eylül.2001 tarihinden itibaren her nev’i tahvil, bono ve borçlanma senedi sattiklari müsterileri adina açtiklari hesaplarda, vade bitiminde ödeme yaptiklari veya baska bir hesaba havale ettikleri kisilerin önce vergi kimlik numaralarinin tesbiti ve kullanimi ile ilgili islemleri yapacaklardir.
4. Kredi Karti okuma Makinesi Islemleri:
Bankalar ve kredi karti okuma makinesi (pos makinesi ve imprinter cihazi) veren diger kuruluslar BU TEBLIGIN YAYIMI tarihinden itibaren üye isyerlerine kredi karti okuma cihazi vermeden önce müsterilerinin vergi kimlik numaralarinin tesbiti ve kullanimi ile ilgili islemleri yapacaklardir. Bu yeni müsteriler ve daha önceki eski müsterilerinin bu cihazlarla yaptiklari SATIS TUTARLARINI AYLIK DÖNEMLER itibariyle Maliye Bakanligina göndermeye devam edeceklerdir.
5. Havale islemleri :
Bankalar, 1.Eylül.2001 tarihinden itibaren yurtiçi ve yurtdisina yapilan BESMILYAR LIRA veya ESITI YABANCI PARAYI GEÇEN tutardaki havaleleri yapmadan önce, GÖNDERICININ, havale yurtiçine yapiliyorsa ödeme yapilmadan önce ALICININ vergi kimlik numarasinin tesbiti ve kullanimi ile ilgili islemleri yapacaklardir. OFF SHORE bankalar ve diger mali kurumlarda yapilan islemler de vergi kimlik numarasi ile yapilacak ve bilgi istenildigi takdirde bilgi verilecek sekilde ayrica izlenecektir.
6.Çek ve senet (Bono ) islemleri :
Bankalar, 1.Eylül.2001 tarihinden itibaren çek karnesi verirken, çek bedelleri ödenirken, tahsile senet kabulünde, senet karsiligi kredi kullaniminda teminata alinan senetleri teminata almadan önce, senedi tahsile veya teminata veren kisinin vergi kimlik numarasinin tesbiti ve kullanimi ile ilgili islemleri yapacaklardir.
6. Sermaye Piyasasi Kanunu Kapsamindaki Kurumlarca yapilacak islemler:
Sermaye Piyasasi kurumlari da 1.Eylül.2001 tarihinden itibaren müsterilerine hesap açmadan ve sözlesme yapmadan önce vergi kimlik numarasinin tesbiti ve kullanimi ile ilgili islemleri yapacaklardir.
7. Ödünç Para Verme Islemleri:
Ikrazatçilar, faktoring sirketleri ve finansman sirketleri 1.Eylül.2001 tarihinden itibaren hesap açmadan, sözlesme yapmadan ve islem yapmadan önce vergi kimlik numarasi tesbitini yapacaklardir.
8. Özel Finans Kurumlarinca yapilan islemler:
Bu firmalar da 1.Eylül.2001 tarihinden itibaren müsterilerine hesap açmadan ve sözlesme ve islem yapmadan önce vergi kimlik numarasi tesbiti yapacaklardir. Bu kurumlar bankalara getirilmis olan esaslara uyacaklardir.
9. Yetkili Müesseselerce yapilan islemler:
Bu müesseseler de 1.Eylül.2001 tarihinden itibaren 3.000 (üçbin)AMERIKAN DOLARI veya muadili efektif döviz alis ve satis islemlerinde önce müsterinin vergi kimlik numaralarini tesbit ederek islem yapacaklardir.
10. Posta Merkezi Islemleri :
PTT merkezleri, posta çeki hesabi veya döviz pozisyonlu posta cari hesabi açtiranlardan 1.Eylül.2001 tarihi itibariyle hesap açmadan önce vergi kimlik numarasi tesbiti yapacaklardir. Havale islemlerinde de bankalar için getirilmis düzenlemelere, döviz islemlerinde yetkili müesseseler için getirilmis düzenlemelere uyulacaktir.
11.Finansal Kiralama islemleri:
1.Eylül.2001 tarihinden itibaren finansal kiralama isleminden önce vergi kimlik numarasi tesbiti yapilacaktir.
12. Sigortacilik islemleri :
1.Eylül.2001 tarihinden itibaren her türlü sigorta sözlesmeleri yapilmadan önce vergi kimlik numarasi tesbiti yapilacaktir.
DIGER HUSUSLAR:
Yukarida sayilan vergi kimlik numarasi tesbiti ile yükümlü bulunan gerçek ve tüzel kisiler, vergi kimlik numarasi tesbiti ile ilgili islemlere 1.Eylül.2001 tarihinde baslayacaklar, 31.Mart.2002 tarihine kadar tüm müsterilerinin vergi kimlik numarasi tesbiti islemlerini tamamlayacaklardir.
Müsterilerin vergi kimlik numarasi bir defa tesbit edilip kayitlarina alindiktan sonra her türlü islemde muhakkak vergi kimlik numarasi kullanilacaktir.
Vergi kimlik numarasinin dogru olmadigindan süphelenildigi takdirde, teblig ekinde bulunan VERGI KIMLIK NUMARASI BILDIRIM FORMU doldurularak, yetkili vergi dairesine gönderilecek ve bildirilecek Vergi kimlik numarasina göre islem yapilacaktir.
Yurt disindaki yerlesik kisilere verilecek hizmetler için vergi kimlik numarasi aranmayacaktir. Ancak, Dar mükellef kisilerden Türkiyede isyeri veya temsilci bulunduranlar, kendileri veya temsilcileri adina alinmis vergi kimlik numarasini kulanacaklardir.
Küçükler ve kisitlilarla ilgili islemlerde, veli, vasi ve kayyimlarin, vekaletname ile islem yapiliyorsa, vekalet veren kisinin ve vekilin, islem birden fazla kisi ile yapiliyorsa her birinin vergi kimlik numarasi tesbit edilecektir.
Elektrik, su, dogalgaz, telefon, kablolu televizyon faturasi, çevre temizlik vergisi, ögrenci sinav harci, ögrenci kredisi ödemeleri, emeklilere yapilan emekli maasi ödemeleri, isçi ve memur ücret ödemeleri için açilan hesaplarda sadece bu ödemeler yapiliyorsa vergi kimlik numarasi aranmayacaktir.
Yurt disinda çalisan ve 6 aydan fazla süredir yurt disinda yasayan Türk Vatandaslarinin yapacaklari islemler için vergi kimlik numarasi aranmayacaktir. Ancak ÇALISMA VE IZIN BELGELERININ FOTOKOPILERI, BUNLAR YOKSA PASAPORT FOTOKOPISI ALINIR. Kesin dönüs halinde vergi kimlik numarasi bunlardan da aranacaktir.
Havale islemleri için tesbit edilen tutar , her yil yeniden degerleme oraninda artirilacaktir.
SONUÇ:
Vergi kimlik numarasi tebliginin yürürlüge girmesi ile ticari ve mali islemler , tamamen kontrol altina girecektir. Insallah , böylece kayitdisi ekonomi kayit altina alinacak, Insallah vergi gelirleri artacak, vergi nisbetleri azalacak ve ihracatçilarin Katma Deger Vergisi islemleri de düzen altina girecek, böylece reel ekonomi INSALLAH çalisacaktir.
YENI EK VERGILER, HARÇLAR (!)
Sevgili okuyucular,
Ben artik tenkid etmekten, sikayet etmekten, aleyhte yazmaktan biktim. Birileri, Deli Dumrul gibi davranip gelenden geçenden vergi (!) almaktan bikmadi. Dünyanin tersine, vergi artirimi bizde, yeni ek vergiler bizde, böylece büyüyen kayitdisi ekonomi bizde, bizde, bizde... Son kalan kelaynaklar, yani vergisini tam veren bir kisim mükellefler ( ben de bu guruba dahilim) de nasil vergiden kaçacaklarini kara kara düsünmekteler. Artik batmamak için baska sebep kalmadi.
Iste size yeni ek vergiler ve harçlarin getirisi ve götürüsü.
1. Kurumlar Vergisi beyannamelerinden ( 12) milyon TL. Bu yila faydasi yok. 2002 de ödenir.
2. Banka hesaplarindan (1) milyon TL. Yillik gelir 15-20 trilyon
Götürüsü Millet bankalara para yatirmayacak.
3. Gelir vergisi yillik beyannamelerinden (6) milyon TL. Bu yila faydasi yok. 2002 de ödenir.
4. Muhtasar beyannameden (2,5) milyon TL. Yillik gelir 200 trilyon
5. Motorlu tasit vergisine tabi araçlardan (12) milyon TL. Yillik gelir 100 trilyon
6. Tapudaki alim-satim-ipotek islemleri (6) milyon TL.
Tapudaki diger islemlerden (1,5) milyon TL. Yillik gelir 10 Trilyon
7. KDV beyannamelerinden (2,5) milyon TL. Yillik gelir 200 Trilyon
8. Gümrük beyannamelerinden (12) milyon TL. Yillik gelir 20 Trilyon
9. Yurtdisina çikanlardan 50 $ (Bunu begendim.) Yillik gelir 25 Trilyon
10.Telefon ve GSM abonelerinden (1,5) milyon TL. Yillik gelir 50 Trilyon
11. Havayolu içhat biletlerinden (1) milyon TL. Yillik gelir 5 Trilyon
12. Il Merkezi ve nüfusu 50 bini asan merkezlerde
noterde düzenlenen tasinmaz kiralama islemlerinde
(10) milyon TL. Yillik gelir 10 Trilyon
T O P L A M Y I L L I K G E T I R I ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, 540-550 trilyon
Toplam yillik gelir ne oldu? 5-600 Trilyon. Haydi %100 yanildigimi farzedelim. Yillik getiri (1) katrilyon TL. olsun.
Peki, ek faiz gideri ne kadar? 30 Katrilyon TL. Haydi canim, sende(!) attiginiz tas , bari ürküttügünüz kurbagaya deyse, neyse.
Gelelim Tepkilere:
1.DSP Milletvekili Masum Türker.
Tasarinin ekonomik programa aykiri oldugunu belirterek ayrica ekonomik getirisi olmayacaktir.
2.ANAP Milletvekili Nesrin Nas.
Bu ekonomik programa aykiridir, Stand-By’a aykiridir.
3.Doç.Dr. Sükrü Kizilot
Yeni hazirlanan vergi tasarisi ile getirilmek istenen ek vergi düzenlemeleri neresinden bakarsaniz bakin “tam bir komedi”
4.Dr. A. Bumin Dogrusöz:
Günü Kurtarmak araci- Ek Vergiler
Iste hesaplar, iste tepkiler.
Bu hükümet, israfi ve faizi azaltacagina, elini vatandasin cebine sokmakla mesgul.
Hani, geçen sene %30 faizle borçlanmistik. Hani bu yil düsük faizin etkisi görülecekti? Ancak, sen yaniltici propoganda yaparsan, sonu böyle olur. 3 Kamu bankasinin kaynaklarina el koy, halki yanilt. Sonra da görev zararinin çiftçi ve esnafa verilen sübvansiyonlar oldugunu iddia et. Oysa o zararlar, düsük gösterilen faizin etkisi degil mi? Soralim yöneticilere,
Kaç lojman, kaç kamu araci satildi, nerede milyarlarca dolarlik özellestirme? Nerede kamunun tasarrufu?
Böyle, halki bizar edererek, sikarak , korkutarak sadece ve sadece (1) katrilyon topla, öbür taraftan (30) katrilyon ver.
Bu yazinin konusu degil, sirasi degil ama, KDV de müteselsil sorumluluktan yakinda ihracat duracak, fabrikalar duracak. Önce ihracati ve piyasayi rahatlatin. Faizi hakikaten kontrol altina alin . Bakin bakalim, baska gelire ihtiyaciniz olacak mi?
Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali müsavir
29.Haziran . 2001