Bursa, 22.Kasım.2010
BÜYÜK BARIŞ-BÜYÜK KOLAYLIK BAZI KAMU ALACAKLARININ YENİDEN YAPILANDIRILMASI
Ülkemizde uzun zamandır beklenen vergi barışı veya kamu alacaklarının yeniden yapılandırılması çalışmaları sona ermek üzere. Henüz, tasarı üzerinde çalışılmasına rağmen Başbakan yardımcısı Ali Babacan, çalışmaların genel esaslarını açıkladı. Çalışmaların en geç Aralık 2010 döneminde tamamlanacağını ve tasarının yasalaşacağını beklemekteyiz.
Sayın Ali Babacan’ın yaptığı konuşma ve Kurban bayramında medyada çıkan yazılardan yaptığımız bir özeti yazımızda bilgilerinize sunmaktayız. Uzun zamandır bu sütunlarda, devletin artık e-devlet projesini hemen hemen tamamladığını, herkesin vergilerini tam olarak ödemesi gerektiğini, bilhassa yurtdışındaki paraların ve vergi cennetlerindeki varlıkların en kısa zamanda varlık barışı ve aflardan yararlanılarak ülkeye getirilmesi gerektiğini işlemekteyiz.
Kamu alacaklarının yeniden yapılandırılması yasası yürürlüğe girdikten sonra mükellefler bu yasanın bütün imkanlarından yararlanmalıdır.
Bundan sonra da vergi kaçırmak yerine vergiden kaçınma prensipleri uygulanmalı, yasaların izin verdiği çerçeve içinde kalınmalıdır.
Bütün tüccar ve sanayiciler, kayıt içinde çalıştıkları takdirde işletmecilik prensiplerini tam tatbik ettikleri takdirde, her türlü bilgiye tam ve doğru olarak ulaşabilecekleri için işletmeler daha da büyüyecektir. Maliye, vergi dairesi, mali polis, personelin işletmeden çalması ve şantajları, yabancı ülkedeki varlıklara el konulması gibi korkular olmadan daha doğru işletme sonuçları elde edilecek ve yapılacak tahliller daha doğru olacak, işletme sahipleri daha doğru karar verebilecek sonuçlara daha kolay ulaşacaklardır.
Şimdi gelelim kamu alacaklarının yeniden yapılandırılması esaslarına:
1. Hangi kurumlara ne tür borçlar yapılandırma kapsamına girecek?
Maliye, Gümrükler, Sosyal Güvenlik Kurumları, İl özel idareleri ve belediyeler, Su ve Kanalizasyon idareleri, Tedaş ve özelleştirilen elektrik kuruluşları,Yurt-kur, TRT, Kosgeb,Tobb ve bağlı odaları ile Organize Sanayi bölgeleri gibi kurumlara olan
a. Vergiler ve cezaları
b. Gümrük vergileri
c. Sosyal Güvenlik primleri ve idari para cezaları
d. İl özel idarelerinin alacakları
e. Belediyelerin vergi , su ve atıksu alacakları
f. Tedaş ve özel şirketlerin elektrik alacakları
g. Yurt-Kura ödenememiş olan öğrenim kredisi alacakları
h. TRT elektrik payı ve bandrol ücretleri alacakları
(Ülkemizin en büyük dertlerinden biri de enerji üretimi ve sıkıntısıdır. Buna rağmen elektrik üretiminde TRT payı denen ne olduğu belirsiz, vergi mi, ceza mı olduğu bilinmeyen bir acayip uygulama da çok şükür bu yapılandırma kapsamına alınmıştır. TRT payı davaları yıllardır devam etmekte idi. )
i. Oda-borsa aidatları
j. Organize sanayi bölgelerinin elektrik-su-doğalgaz alacakları ve yönetim aidatları
2. Borç yapılandırılması için hangi tarihteki borçlar esas alınacaktır?
a. Vergide 31.Temmuz.2010 tarihine kadar olan borçlar
b. Sosyal Güvenlikte ise 31.Temmuz.2010 tarihine kadar olan borçları kapsayacaktır.
c. Kanun yürürlüğe girdikten sonra yazılı başvuru yapılacaktır.
d. Dava safhasındaki borçlar için ise davadan vazgeçilecektir.
3. Borç ve cezaların ne kadarlık kısmı ödenecektir?
a. Ana paraların tamamı aynen ödenecektir.
b. Cezalarda %50 ye kadar indirim yapılabilecektir.
c. Gecikme faizleri kaldırılacak ve enflasyon oranına göre (TEFE-ÜFE oranına göre) yeniden hesaplanacaktır.
d. Ödemeler peşin yapılabilecektir.
e. Veya Ödemeler 12 ila 36 ay arasında taksitlendirilecektir.
f. Taksitler 2 ayda bir yatırılacaktır.
g. Taksit süre ve sayısına göre borçlar belli bir katsayı ile çarpılarak taksitlendirme yapılacaktır. (6 taksit, yani 12 ay için katsayı 1,05, 9 taksit yani 18 ay için katsayı 1,07, 12 taksit yani 24 ay için katsayı 1,1 ve 18 taksit için katsayı 1,15 olacaktır. Bu katsayılarla çarpılarak borcun taksitli tutarı bulunacaktır. Taksitlerin faizinin yıllık %5 ler gibi bir oranda olacağı anlaşılmaktadır.
h. Yapılandırma müracaatı kanunun yürürlüğe girdiği ayın sonundan itibaren 2 ay içinde yapılacaktır.
i. Ödemeler başvuru döneminin sona ermesini izleyen ayda başlayacaktır.
4. Ödemelerin gecikmesi veya aksatılması halinde ne olacaktır.
Yapılandırılmanın geçerli olabilmesi için iki şart konulmuştur.
a. Yapılandırılan borçların zamanında ödenmesi
b. Yeni doğan borçların da zamanında ve aksatılmadan ödenmesi.
j. Taksitler veya taksitlerin ödeme süresi içindeki asıl vergi borçları yılda iki defa aksatılabilir. Daha fazla aksatılma halinde yapılandırma iptal edilecektir.
5. Dava safhasındaki borçların yeniden yapılandırılmasında ödenecek tutar ne olacaktır?
Dava safhasındaki borçların %20 ile 50 si arasındaki kısmı ödenecek, gecikme zamları ve taksitlendirme diğer borçlar gibi olacaktır.
6. Varlık barışı da yapılacak mı?
Varlık barışı için müracaat edip de yurtdışından süresinde para getiremeyenler veya sermaye artırımı yapamayanlar yahut hesaplanan vergiyi süresinde ödeyemeyenlere yeni bir hak tanınacaktır.
7. Matrah artırımı imkanı olacak mı?
Bu yasa ile mükelleflere matrah artırımı olanağı da getirilmiştir.
a. 2006 yılı matrahı %30
b. 2007 yılı matrahı %25
c. 2008 yılı matrahı %20
d. 2009 yılı matrahı %15 oranında artırıldığı takdirde
e. Gelir vergisi, Kurumlar Vergisi ve stopaj incelemesi yapılmayacaktır.
8. Stok beyanı yapılabilecek mi?
Şirket kayıtları ile fiili mevcutlar farklı ise stoklar, demirbaşlar, nakit varlıkların şirket kayıtlarına uygun olabilmesi için %2,5 ile 10 arasında bir vergi ödenecektir.
9. Diğer kolaylıklar nelerdir?
a. Temmuz 2010 öncesine ait 120 lirayı geçmeyen alacaklar ile Sosyal Güvenlik Kurumlarına ait Temmuz döneminden önceki 50 lirayı aşmayan alacaklardan vazgeçilecektir.
b. Ödemeler kredi kartı ile yapılabilecektir. Ancak, kesinlikle gecikme kabul edilmeyecektir.
c. Naylon fatura düzenleyenler ile vergi kaçakçılığı suçunu işleyenler de bu yasadan yararlanabilecektir. Ancak, adli ve idari soruşturmalar devam edecektir.
10. Bundan sonra denetimler daha da sıkılaştırılacak ve sıklaştırılacaktır. 1500 yeni denetim elemanı alınacaktır.
Sayın Ali Babacan’ın konuşmasına göre özetlediğimiz yapılandırma bilgilerine burada son veriyoruz.
Zaten, sadece bir konuşmaya göre yapılabilecek açıklama bu kadar olabilir. Yasanın bir an önce çıkmasını bekliyoruz, ancak yeniden mükelleflere hatırlatmak istiyoruz.
Bu büyük barıştan lütfen yararlanın.
Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müşavir