Bursa, 27.Ekim.2010
DAHİLDE İŞLEME REJİMİNDE 2010 YILI DEĞİŞİKLİKLERİ
Dış Ticaret Müsteşarlığı, 2010/13 sayılı bir tebliğ ile 2006/12 sayılı tebliğdeki bazı tarif ve hükümleri değiştirmiştir.
Yapılan değişikliklerle ihracatçının aleyhine olan bir çok problemli konuların çözüme ulaştığı kanaatindeyiz.
İhracatçıların dahilde işleme rejimi belgelerinin kapatılması sırasında bu değişiklikleri göz önüne alması gerekmektedir.
Konu ihracat mevzuatını ilgilendiren çok teknik bir düzenleme olunca fazla yorum yapmayarak söz konusu değişiklikleri aynen aşağıya alıyoruz.
2006/12 sayılı tebliğin “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“h) Döviz kullanım oranı: Dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamındaki CIF ithal (yurt içi alımlar hariç) tutarının FOB ihraç tutarına (ikincil işlem görmüş ürünün serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerine göre ithalatının yapılması halinde bu ürünün gümrük kıymeti dahil) olan yüzde oranını,”
Bu düzenleme ile ikincil işlem görmüş ürünler de döviz kullanım oranına dahiledilmiştir.
Aynı Tebliğin “Belge/izin düzenlenmesi” başlıklı 17 nci maddesinin sekizinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(8) Döviz kullanım oranı;
a) Dahilde işleme izninde,
b) Dahilde işleme izin belgesi kapsamındaki bedelsiz ithalatta,
c) Dahilde işleme izin belgesi süresi sona erdikten veya ihracat taahhüdü kapatıldıktan sonra geri gelen işlem görmüş ürün için yeni bir dahilde işleme izin belgesi düzenlenmesi halinde yeni belgede,
d) Dahilde işleme izin belgesi kapsamındaki yurt içi alımlarda, aranmaz.”
Yine bu düzenleme ile döviz kullanım oranının hesabına açıklık getirilerek daha kolay anlaşılması sağlanmıştır.
Aynı Tebliğin “Haklı sebep hallerinin değerlendirilmesi” başlıklı 24 üncü maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(3) İhracata ilişkin bir gümrük beyannamesinin belge ihracat taahhüdüne saydırılmasına ilişkin diğer şartlar saklı kalmak kaydıyla, belge süresi içerisinde gerçekleştirilen ancak satır kodu bulunmaması nedeniyle belge ihracat taahhüdüne saydırılamayan gümrük beyannameleri kapsamı eşya ile aynı ad ve 8-12’li bazdagümrük tarife istatistik pozisyonundaki eşyanın miktarı kadar yeniden ihracat gerçekleştirilebilmesi için, belge süresi sonundan itibaren azami belge orijinal süresinin yarısına kadar haklı sebebe ilişkin ek süre verilebilir. Başka bir belgeye ait satır kodunun yer alması nedeniyle ilgili belgenin ihracat taahhüdüne saydırılamayan gümrük beyannameleri bu fıkra hükmü çerçevesinde değerlendirilmez.”
Aynı Tebliğin “Gümrük idaresince yapılacak işlemler” başlıklı 31 inci maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“c) İthalat ve ihracat esnasında belgenin özel şartlar bölümündeki hükümler de dikkate alınarak işlem yapılır. Ancak, geçici veya kati anti-damping vergisi veya sübvansiyon vergisine tabi eşyanın ithalatında, belgenin özel şartlar bölümünde konuya ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına bakılmaksızın sadece anti-damping ve sübvansiyon vergisine indirimli teminat uygulanmaz, bunun dışında bu ithalattan doğan vergi bu Tebliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrası çerçevesinde indirimli teminat uygulamasından yararlandırılır.”
Aynı Tebliğin “Kapatma müracaatının değerlendirilmesi” başlıklı 38 inci maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(4) Dahilde işleme izin belgesi kapsamındaki döviz kullanım oranının hesaplanmasında, yurt içi alımlar hariç CIF ithal tutarının (Fatura bedelinin CIF ABD Dolarına karşılık gelen değerinin) FOB ihraç tutarına (ikincil işlem görmüş ürünün serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerine göre ithalatının yapılması halinde bu ürünün gümrük kıymeti dahil) olan yüzde oranı esas alınır.”
Aynı Tebliğe aşağıdaki Geçici 19 uncu madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 19 – (1) 22/8/2010 tarihinden önce düzenlenen ve henüz ihracat taahhüt hesabı kapatılmamış ikincil işlem görmüş tarım ürünü taahhüdü içeren dahildeişleme izin belgelerine bu Tebliğin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ile 38 inci maddesinin dördüncü fıkrasının uygulanması bakımından, 22/8/2010 tarihinde yapılan değişiklik öncesi uygulanan Dahilde İşleme Rejimi mevzuatının lehe olan hükümleri uygulanır.”
Dahilde işleme belgesi ve dahilde işleme belgeli ihracat dolayısıyla bir çok ihracatçı zor durumlara düşmekte, bir takım yaptırımlarla karşılaşmakta ve hatta mahkemelerde uğraşmaktadır. Yapılan bu son düzenlemenin de göz önüne alınarak dahilde işleme belgeli ihracatların biraz daha dikkatli takip edilmesi gereklidir.
Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müşavir