Bursa, 14.Eylül.2022
DAHİLDE İŞLEME REJİMİNDE DEĞİŞİKLİK ( 1 )
Dahilde işleme rejimi, ülkemiz ihracatının artmasında önemli bir rol oynamaktadır. Dahilde işleme rejimi 20.12.2006 tarih ve 26382 sayılı resmi gazetede yayımlanan 2006/12 sayılı ihracat tebliğindeki esaslara göre uygulanmaktadır. Söz konusu tebliğde gerekli görüldüğü takdirde bir takım değişiklikler yapılmaktadır. En son değişikliklerden biri de ihracat 2022/6 sayı ile 14.09.2022 tarih ve 31953 sayılı resmi gazetede yayımlanmıştır.
Bu tebliğin tamamını paylaşmayıp önemli gördüğüm değişiklikleri aktaracağım ve tebliğ ekindeki Dahilde işleme İzin belgesi almak için gerekli evrakları yazıma alacağım.
Bilindiği gibi artık dahilde işleme belgesi elektronik müracaatla alınıp takip edilmektedir. Bu konudaki uygulamalarla ilgili açıklamalar, onaylanmış kişi belgesi, bedelsiz ithal edilen eşyanın işleme faaliyetine tabi tutulması gibi konularda yeni bazı düzenlemeler yapılmıştır.
Bir çok kimsenin kavrayamadığı, anlayamadığı veya inanamadığı bir konu olan belgenin revizesi konusunda aşağıdaki açıklama yapılmıştır.
MADDE 5- Aynı Tebliğin 19 uncu maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(4) Dahilde işleme izni, taahhüt kapatma işlemleri sonuçlandırılıncaya kadar revize edilebilir. Dahilde işleme iznine ilişkin revize müracaatı, ilgili firma tarafından gerekli bilgi ve belgeler ile birlikte ilgili gümrük idaresine yapılır. Yapılan revize müracaatı gümrük idaresince sonuçlandırılır ve firmaya bildirilir.”
Yine belgeye ek süre alınmasına dair aşağıdaki düzenleme yapılmıştır.
MADDE 6- Aynı Tebliğin 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“ç) 22 nci maddenin beşinci fıkrası hükmüne istinaden proje süresine ilişkin dahilde işleme iznine ek süre almak için Bakanlıkça (Gümrükler Genel Müdürlüğü) belirlenen uygulama esasları çerçevesinde, izne ilişkin ithalat beyannamesi bilgisi, gerçekleştirilen ihracata ilişkin liste ve bu listede yer alan gümrük beyannamelerinin iznin ihracat taahhüdünün kapatılmasında kullanılacağına ve bu bilgilerin doğruluğuna dair taahhütname ile birlikte en geç izin süresi sonundan itibaren 2 (iki) ay içerisinde ilgili gümrük idaresine,”
Bana göre çok önemli bir düzenleme de aşağıdaki gibi yapılmıştır.
MADDE 12- Aynı Tebliğin 30 uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(3) Diğer kamu kurum ve kuruluşlarının denetim birimleri ile Bakanlıkça yapılan inceleme, denetim ve soruşturma sonucunda, gümrük beyannamesi ve eki belgelerin sahte olduğunun veya üzerinde tahrifat yapıldığının ya da gerçek dışı olduğunun veya gerçeği yansıtmadığının yahut ithalata aracılık eden temsilcinin eşyayı belge/izin sahibine teslim etmediğinin ve/veya ithal edilen eşyadan farklı bir eşyayı teslim ettiğinin tespiti halinde; ithalata aracılık eden temsilci, beyanname konusu eşyanın ithalatı esnasında alınmayan vergiden belge/izin sahibi firma ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur.”
Bir başka önemli değişiklik de aşağıdaki gibidir.
12) Dahilde işleme izin belgesi sahibi firmalar, kendilerine tebliğ edilen taahhüt hesabının müeyyideli kapatılması işlemine karşı tebliğ tarihinden itibaren 1 (bir) ay içerisinde Bakanlığa (İhracat Genel Müdürlüğü) yazılı olarak itiraz edebilirler. Dahilde işleme izinlerine ilişkin müeyyideli kapatma işlemlerine ise, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 242 nci maddesi uyarınca itiraz yoluna başvurulabilir. İtiraz başvurusunda itiraza mesnet teşkil eden tüm bilgi ve belgeler ibraz edilir. İtirazın haklı bulunması durumunda, taahhüt kapatma işlemi belge için İhracat Genel Müdürlüğü, izin için ilgili Bölge Müdürlüğünce geri alınarak ibraz edilen bilgi ve belgeler de göz önünde bulundurulmak suretiyle yeniden tekemmül ettirilir.”
Değişiklik tebliğinin 17. Maddesi ile belge kapsamında işlem görmüş ürün bünyesinde kullanılan ithal eşyasına ilişkin hak ve yükümlülüklerin devri konusunda yeni hükümler getirilmiştir. Bu hükümlere uygun olarak devir yapılabileceği, daha doğrusu devrin hangi şekilde yapılabileceği açıklanmıştır.
|
|
|
|
|
DAHİLDE İŞLEME REJİMİNDE DEĞİŞİKLİK ( 2 )
|
|
MADDE 17- Aynı Tebliğe 38 inci maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Belge Kapsamında İşlem Görmüş Ürün Bünyesinde Kullanılan İthal Eşyasına İlişkin Hak ve Yükümlülüklerin Devri
MADDE 38/A- (1) Dahilde işleme izin belgesi kapsamında ihracı taahhüt edilen işlem görmüş ürünün, başka bir belgenin ithalat bölümünde belirtilen eşya arasında yer alması şartıyla süresi geçerli belge sahibi firma bu ürün bünyesinde kullanılan ithal eşyasına ilişkin hak ve yükümlülüklerini Bakanlıkça (İhracat Genel Müdürlüğü) belirlenen usul ve esaslara göre söz konusu rejimden yararlanma koşullarını taşıyan başka bir belge sahibi firmaya devredebilir.
(2) Hak ve yükümlülüklerin Bakanlıkça (İhracat Genel Müdürlüğü) belirlenen usul ve esaslara göre başka bir belge sahibine devredildiğinin ve devre konu işlem görmüş ürün bünyesinde kullanılan ithal eşyası için verilmesi gereken teminatın devralan firma tarafından üstlenildiğinin tevsiki kaydıyla, devreden belge sahibi firmanın belgesi Bakanlıkça (İhracat Genel Müdürlüğü) belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kapatılabilir.
(3) Devreden firmanın, belge süresi içerisinde dahilde işleme izin belgesi kapsamındaki işlem görmüş ürün bünyesinde kullanılan ithal eşyasına ilişkin hak ve yükümlülüklerin Bakanlıkça (İhracat Genel Müdürlüğü) belirlenen usul ve esaslara göre başka bir belge sahibine devredildiğini ve devredilen ürünün bünyesinde kullanılan ithal eşyası için verilmesi gereken teminatın devralan firma tarafından üstlenildiğini tevsik eden belgeler ile birlikte ilgili gümrük idaresine başvurması durumunda, devredilen ürünün bünyesinde kullanılan ithal eşyası için alınan teminat, ilgili gümrük idaresince devreden firmaya iade edilebilir.
(4) Devir durumunda varsa ödenmesi gereken telafi edici verginin ödenmemesi veya eksik ihracat gerçekleştirilmesi halinde, tüm mali ve hukuki sorumluluk devralan firmaya geçer.
(5) Bakanlık (İhracat Genel Müdürlüğü) bu madde kapsamında kısıtlama getirmeye yetkilidir.”
Yapılan hatalı işlem ve ihracatlarda epey ağır cezai hükümler getirilmiştir. Gümrük vergileri en az iki katına kadar artırılmakta ve indirimli teminat oranı da iki katına kadar artırılabilmektedir. Böyle bir durumda Revize başvuruları kabul edilmemektedir.
Bakanlık denetim birimleri her zaman firmayı ve tesislerini inceleyebilme hakkına sahiptir.
Dahilde işleme izni almak için gerekli bilgi ve belgeler de kısaca belirtirsek, şunlardır.
- Eşyanın bedelsiz gönderilme amacı ve süresini kapsayan gönderici firma ile alıcı firma arasında varsa imzalanmış sözleşme veya gönderici firma yazısı aslı ve tercümesi
- İhraç ürünleri ile ilgili hammadde sarfiyat tablosu (ek9)
- İhraç mamulün üretimi ile ilgili kapasite raporu (Ticaret ve sanayi odasınca tasdikli ve özellikle ihraç mamul kapasite raporunda bulunmalıdır, kapasite raporu düzenlenmeyen hallerde ise ilgili kurumdan alınan belge aslı veya kurumca tasdikli örneği olmalıdır)
- Yan sanayici kullanılması halinde yan sanayiciye ait odaca tasdikli kapasite raporu ve yan sanayici ile yapılan taraflarca imzalı protokol
- Türkiye Ticaret sicil gazetesi aslı, tasdikli örneği (kuruluş, unvan değişikliği ve mevcut duruma ait her bir ticaret sicil gazetesi)
- Adına üretim yapılan yurtdışında bir yabancı firmadan etiket ithal ediliyorsa, adet olarak belirtilen etiketin, yabancı firmanın bilgisi dahilinde ithal edilerek fason üretim yapıldığına dair sözleşme.
Dahilde işleme belgesi ile üretim yapıp ihracat yapacak firmaların yazımızda bahsi geçen 2006/12 sayılı tebliği dikkatle incelemeleri gerekir. Herhangi bir anlaşmazlık halinde uzmanlarla iş birliği yapılarak tebliğin bir daha incelenmesi gerekir. Tebliğde ihracatın belgeye uygun olmaması veya hatalı ihracat yapılması halinde ağır cezalar bulunmasına rağmen ayrıca da böyle hataların nasıl giderileceği konusunda da açıklamalar bulunmaktadır.
Devlet ve otoriteler sanayici ve ihracatçıyı cezalandırma peşinde değildirler. Hatalı durumlarda uzmanlarla işbirliği yapmanın önemini bir defa daha hatırlatmak isterim.
Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müşavir – Bağımsız Denetçi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|