Bursa, 17.Nisan.2014
DAHİLDE İŞLEME REJİMİNDE YENİ KOLAYLIKLAR
Türkiye’nin dışa açılması, dünya ile bütünleşmesi sonucu ihracat ve ithalat işlemleri daha da önem kazanmıştır. Hepimiz bunun farkındayız. Özellikle ihracat rejiminde bir takım kolaylıklar getirilmiştir. İhracatta bütün dünyada esas olan, ihraç edilecek malın satın alınmasında veya ithalinde mümkün olduğu kadar masrafların ve vergilerin azaltılması, ve yine ihracattan sonra da yüklenilen vergilerin iadesidir.
Bu çerçevede ülkemizde de dahilde işleme rejimi sistemi getirilmiştir. Kısaca bu sistem sayesinde yapılacak ihracat için bir fizibilite raporu hazırlanır, bakanlığa müracaat edilir, ihracatta kullanılacak olan ithal ürünlerin vergisiz ve gümrüksüz ithaline izin verilir, ihracat için yurt içinden alınacak ürünlerin de vergisiz ve kdv’siz alınarak imal edilen malın ihracına müsaade edilir, buna dahilde işleme rejimi denir diyebiliriz.
Tabii dahilde işleme rejiminin sıkı kuralları ve takibi de esastır. Kurallara uymayanlar büyük cezalara , yaptırımlara muhatap olmaktadır. Bazan da ülkemizdeki ve dünyadaki ekonomik gelişmeler karşısında dahilde işleme rejimi çerçevesinde elde edilen hammaddelerden elde edilen ürünler ihraç edilememekte ve firmalar bu ağır cezalarla karşı karşıya kalabilmektedir.
2013 yılında malum ülke bir seçim atmosferine girmiştir. Bu sebeple ekonomik açıdan bazı zorluklar meydana gelmiş ve bir çok firma, dahilde işleme rejimi konusu ihracatlarını yerine getirememişlerdir.
Devlet, mücbir (zorunlu) sebepleri göz önünde bulundurarak 18.Nisan.2014 tarih ve 28976 sayılı resmi gazetede yayımlanan 2014/6197 sayılı kararla bazı kolaylıklar getirmiştir. Söz konusu kararın tamamını değil, çok önemli bulduğum bazı kısımlarını açıklamak istiyorum.
1. Kararın 2 inci maddesi ile, yayımı tarihi olan 18.Nisan.2014 tarihinden geçerli olmak üzere 17/1/2005 tarihli ve 2005/8391 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Dahilde İşleme Rejimi kararının 5 inci maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Ancak, yurt içinden temin edilen eşya için, bu Kararın ikincil işlem görmüş ürüne ve döviz kullanım oranına ilişkin hükümleri uygulanmaz. Ayrıca, yurt içinden temin edilen eşyanın belge süresi içerisinde işlem görmüş ürün olarak ihracının gerçekleştirilmemesi halinde, bu Kararın 22 nci maddesinde belirtilen 4458 sayılı Gümrük Kanununun 238 inci maddesi hükmü uygulanmaz.”
Daha önceki kararda 2 kat para cezası uygulanacağı hükmü bulunmakta idi, şimdi bu ceza kaldırılmıştır.
2. Dahilde işleme rejimi kararının 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Dahilde işleme izin belgesi kapsamında ilk ithalatın yapıldığı tarih esas alınmak suretiyle belge süresi azami 3 (üç) ay uzatılır. Belge kapsamında hiç ithalat yapılmaması halinde de belge süresi azami 3 (üç) ay uzatılır. Ayrıca, firmanın belgeli performansı dikkate alınarak dahilde işleme izin belgesine verilecek ek süreler, bu Karara istinaden yayımlanacak tebliğ ile belirlenir.”
Bu kararla, geçen yıl ihracatını tamamlayamayan firmalara yeni bir imkan getirilmiştir.
3. Dahilde işleme rejimi kararına aşağıda belirtilen geçici 18. Madde eklenmiştir. Madde anlaşılabilecek şekilde aşağıya alınmıştır.
“GEÇİCİ MADDE 18 ‒
a. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenmiş, belge süresi bitmiş ve ihracat taahhüt hesabı henüz kapatılmamış dahilde işleme izin belgelerine, sadece 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci maddesi çerçevesindeki işlemlerin yapılabilmesini teminen, (yani sadece usulsüzlük cezaları tatbik edilebilmesi)
b. bu maddenin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren 3 (üç) ay içerisinde elektronik ortamda Bakanlığa müracaat edilmesi kaydıyla,
c. bu müracaatın uygun görüldüğü tarihe kadar süre verilir
d. ve dahilde işleme izin belgesi kapsamında Türkiye gümrük bölgesine getirilen eşyanın belge süresinin bitimini takiben 1 (bir) ay içerisinde rejimin gerektirdiği işlemlerin bitirilmesi, ihracı veya gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması halinde, bu işlemler belge kapsamında değerlendirilir
e. ancak 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde usulsüzlük cezasının iki katı para cezası tahsil edilir.
f. Dahilde işleme izin belgesi kapsamında Türkiye gümrük bölgesine getirilen eşyanın belge süresinin bitimini takiben 2 (iki) ay içerisinde rejimin gerektirdiği işlemlerin bitirilmesi, ihracı veya gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması halinde, bu işlemler belge kapsamında değerlendirilir
g. ancak 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde usulsüzlük cezasının dört katı para cezası tahsil edilir.”
Yukarıda kısaca bazı hükümlerini verdiğimiz bu Karar yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Diğer hükümlerin de sanayici ihracatçılar tarafından dikkatle okunması ve yararlanılması gerektiği kanaatindeyim.
Cevdet Akçakoca
Bağımsız Denetçi
Yeminli Mali Müşavir