Bursa, 14.Ekim.2021
DOLAR KURU-ENFLASYON VE ASGARİ ÜCRET
Bu yazımda, yıllar itibariyle, asgari ücret ve kabaca bir ortalama dolar kuru ile dolar olarak net ücret karşılaştırmasını ele alarak bir tablo halinde aşağıda paylaşıyorum.
Dönemler |
Asgari Ücret Brüt TL. |
Asgari ücret net TL. |
Ortalama Dolar kuru TL. |
Dolar olarak net ücret |
|
01.01.2005-01.01.2006 |
488,7 |
350,15 |
1,30 |
269,35 |
|
01.01.2006-01.01.2007 |
531 |
380,46 |
1,35 |
281,82 |
|
01.01.2007-01.07.2007 |
562,5 |
403,02 |
1,35 |
298,53 |
|
01.07.2007-01.01.2008 |
585 |
419,15 |
1,20 |
349,29 |
|
01.01.2008-01.07.2008 |
608,4 |
435,92 |
1,25 |
348,74 |
|
01.07.2008-01.01.2009 |
638,7 |
457,63 |
1,30 |
352,02 |
|
01.01.2009-01.07.2009 |
666 |
477,19 |
1,60 |
298,24 |
|
01.07.2009-01.01.2010 |
693 |
496,53 |
1,49 |
333,24 |
|
01.01.2010-01.07.2010 |
729,00 |
521,89 |
1,50 |
347,93 |
|
01.07.2010-01.01.2011 |
760,50 |
544,44 |
1,48 |
367,86 |
|
01.01.2011-01.07.2011 |
796,50 |
570,22 |
1,56 |
365,53 |
|
01.07.2011-01.01.2012 |
837,00 |
599,21 |
1,80 |
332,89 |
|
01.01.2012-01.07.2012 |
886,50 |
634,64 |
1,78 |
356,54 |
|
01.07.2012-01.01.2013 |
940,50 |
673,3 |
1,78 |
378,26 |
|
01.01.2013-01.07.2013 |
978,60 |
699,61 |
1,78 |
393,04 |
|
01.07.2013-01.01.2014 |
1.021,50 |
730,28 |
2,03 |
359,74 |
|
01.01.2014-01.07.2014 |
1.071,00 |
765,67 |
2,18 |
351,22 |
|
01.07.2014-01.01.2015 |
1.134,00 |
810,7 |
2,22 |
365,18 |
|
01.01.2015-01.07.2015 |
1.201,50 |
858,96 |
2,53 |
339,51 |
|
01.07.2015-01.01.2016 |
1.273,50 |
910,43 |
2,93 |
310,73 |
|
01.01.2016-01.01.2017 |
1.647,00 |
1177,46 |
3,23 |
364,54 |
|
01.01.2017-01.01.2018 |
1.777.50 |
1.270,75 |
3,71 |
342,52 |
|
01.01.2018-01.01.2019 |
2.029,50 |
1.450,91 |
4,52 |
321,00 |
|
01.01.2019-01.01.2020 |
2.558,40 |
1.829,02 |
5,62 |
325,45 |
|
01.01.2020 31.12.2020 |
2.943,00 |
2.324,00 |
6,92 |
335,84 |
|
01.01.2021-31.12.2021 |
3.577,50 |
2.825,90 |
8,00 |
353,24 |
|
2021 de $ 10 TL. olursa |
|
2825,90 |
10,00
|
282,50 |
|
|
|
|
|
|
|
2021 yılı içinde dolar kuru 10,- TL. olursa görüldüğü gibi asgari ücret 2006 yılındaki değerine geri dönecek gibi görünüyor. Bu arada dolar kurunu kabaca ortalama olarak aldığımı da belirtmeliyim. Bu çalışmama göre asgari ücrette yılların gerisine gitmemek için demek ki dolar kuru daha fazla düşmemeli .
Aklıma Özallı yıllar ve enflasyonları geliyor. Kısa boylu, şişman, sevimli adam, her yıl sonunda özellikle ücretliyi ezdirmemek için en az enflasyon oranında zam yapmaya çalışıyordu. Şimdiki idarecilerimizin de bunu düşünmesi gerekir.
Konuyu bir de üfe-tüfe enflasyonu açısından ele aldığımızda durum daha da vahim görülmektedir. Özellikle gıda enflasyonunu ele alırsak, asgari ücretlinin gitgide daha kötü duruma düştüğü görülecektir. Bu sebeple gıda enflasyonunu tabloda ayrıca göstermiyorum.
Enflasyon Oranları (TEFE - ÜFE – TÜFE Oranları)
Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) |
Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) |
||
2021- Eylülde |
%43,96 |
2021- Eylülde |
%19,58 |
2020 Yıllık |
%25,15 |
2020 Yıllık |
%14,60 |
2019 Yıllık |
%7,36 |
2019 Yıllık |
%11,84 |
2018 Yıllık |
%33,64 |
2018 Yıllık |
%20,30 |
2017 Yıllık |
%15,47 |
2017 Yıllık |
%11,92 |
2016 Yıllık |
%9,94 |
2016 Yıllık |
%8,53 |
2015 Yıllık |
%5,71 |
2015 Yıllık |
%8,81 |
2014 Yıllık |
%6,36 |
2014 Yıllık |
%8,17 |
2013 Yıllık |
%6,97 |
2013 Yıllık |
%7,40 |
2012 Yıllık* |
%2,45 |
2012 Yıllık* |
%6,16 |
2011 Yıllık |
%13,33 |
2011 Yıllık |
%10,45 |
2010 Yıllık |
%8, 87 |
2010 Yıllık |
%6,40 |
2009 Yıllık |
%5, 93 |
2009 Yıllık |
% 6,53 |
2008 Yıllık |
%8,11 |
2008 Yıllık |
%10,06 |
2007 Yıllık |
%5, 94 |
2007 Yıllık |
%8,39 |
2006 Yıllık |
%11,58 |
2006 Yıllık |
% 9,65 |
2005 Yıllık |
% 2,66 |
2005 Yıllık |
% 7,72 |
Tabloda görüldüğü gibi 2018 yılından beri üfe oranları tüfe oranlarından çok fazla olmaktadır. Normal olarak tüfe oranları ile üfe oranları, daha önceki yıllarda görüldüğü gibi en fazla bir sene sonra, birbirine yakın olması gerekiyordu. Dediğim gibi son üç yıldır üfe tüfe oranlarında acayiplikler meydana gelmektedir.
Bu konuyu yorumlamanın, iktisat hocalarının konusu olduğunu düşünürüm.. Ama beni ilgilendiren, ücretlilerin, özellikle asgari ücretlilerin zorunlu harcamalarının enflasyon karşısında yükselmesi, ücretlerin kesinlikle yetmemesidir.
Her ne kadar enflasyon %18-20 arasında ise zorunlu harcamaların olduğu gıda fiyatları, kira fiyatları, nakliye, ve hele hele gelişmişliğin göstergesi olan araba kullanma için gerekli olan benzin fiyatları asgari ücretlinin belini bükmektedir.
Artık bıçak kemiğe dayanmıştır. Tedbir gereklidir.
Bütün dünyada tatbik edilen vahşi kapitalizm maalesef bilerek veya bilmeyerek ülkemizde de uygulanmaktadır. Tabii, hemen itirazları duyar gibi oluyorum. Bu ülke 3 yıldır soğuk ve sıcak savaş halindedir. Ancak savaş halinde de olsak insanlar geçim sıkıntısı çekmemelidir.
Diğer yandan, herkes, ayağını yorganına göre uzatmalıdır.
Devlet de lüks harcamalardan vazgeçmelidir.
Bugün yüzbinlerce devlet memuru Recaizade Mahmut Ekrem’in kitabındaki gibi araba saltanatı sürmektedir. Devlet memurunun ücretleri özel sektörü geçmiştir. Bir kısım devlet memurlarının birkaç yerden ücret aldıklarını duyuyoruz.
Beyler, ağalar, paşalar, marabalar, lütfen tedbir alın. Unutmayın, seçimde tava tencere ile gelen yine tava tencere ile gider.
Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi