Bu satırları okuduğunuz esnada, bir çok değişimler geçiren işçi çıkarma yasağı ve ücretsiz izin desteği ile ilgili torba yasa teklifi, 7244 sayı ile inşallah kanunlaşmıştır. Biz yazımızda konuyu kanunlaşmış gibi işleyeceğiz.
Kanunun 7 inci maddesiyle 4447 sayılı kanuna 24 sayılı geçici madde eklenmiştir. Bu madde şöyledir.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte iş sözleşmesi bulunmakla birlikte 4857 sayılı kanunun geçici 10 uncu maddesi uyarınca işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile 15.03.2020 tarihinden sonra 51 inci madde kapsamında iş sözleşmesi feshedilen ve bu kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere, herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla ve 4857 sayılı kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere bu süre içinde ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar, fondan günlük 39,24 Türk Lirası nakdi ücret desteği verilir. Yapılan ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz.
Birinci fıkra kapsamında ücretsiz izne ayrılarak nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin fiilen çalıştırıldığının tesbiti halinde işverene, bu şekilde çalıştırılan her işçi ve çalıştırıldığı her ay için ayrı ayrı olmak üzere fiilin işlendiği tarihdeki 4857 sayılı Kanunun 39 uncu maddesince belirlenen aylık brüt asgari ücret tutarında çalışma ve iş kurumu il müdürlüklerinnce idari para cezası uygulanır ve ödenen nakdi ücret desteği ödeme tarihinden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.
Bu madde kapsamında nakdi ücret desteğinden yararlananlardan 5510 sayılı kanuna göre genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına girmeyenler aynı kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılırlar ve genel sağlık sigortasına ilişkin primleri fondan karşılanır.
Bakanlık nakdi ücret desteğine ilişkin ödeme usul ve esaslarını belirlemeye ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye yetkilidir.
Bu madde ne demek istiyor derseniz:
- Kısa çalışma ödeneği alamayan ve izne ayrılan işçiler
- 15.Mart.2020 tarihinden sonra iş sözleşmesi feshedilen ve işsizlik ödeneğinden faydalanamayan işçiler
- Başka bir sosyal güvenlik kurumundan yaşlılık aylığı almamak şartiyle
- Kanunun geçici 10. Maddesindeki fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere fondan günlük 39,24 TL. nakdi ücret alacaklardır. Bundan sadece damga vergisi kesilir.
- Haketmediği halde bu hükümlerden yararlananlar için cezai hükümler vardır.
- Bunların bakmakla yükümlü oldukları kişiler genel sağlık sigortalısı sayılır ve primler fondan ödenir.
- Bakanlık bu konudaki ödeme usul ve esaslarını belirlemeye yetkilidir. İŞTE BU MADDENİN EN KISA ZAMANDA VEYA DERHAL YERİNE GETİRİLMESİ , YAYIMLANMASI GEREKİR. AKSİ HALDE ÇOK BÜYÜK SIKINTILARA SEBEP OLUR.
Kanunun 8 inci maddesine göre: 4447 sayılı kanuna geçici 25 inci madde eklenmiş olup:
Yeni koronavirüs (covid-19) sebebiyle işverenlerin yaptıkları zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma başvuruları için uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin, işverenlerin beyanı doğrultusunda kısa çalışma ödemesi gerçekleştirilir. İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ve yersiz ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.
- Bu maddeye göre kısa çalışma ödemesi derhal yapılacaktır. Yine de bunun usul ve esaslarının yukarıda açıklamalarımızda g maddesinde belirtildiği gibi derhal yerine getirilmesi gerekir.
Kanunun 9 uncu maddesine göre 4857 sayılı iş kanununa geçici 10 uncu madde eklenmiş olup:
Bu kanunun kapsamında olup olmadığına bakılmaksizin her türlü iş veya hizmet sözleşmesi, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay süreyle 25 inci maddenin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde ve diğer kanunların ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller e benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemez.
Bu maddeninin yürürlüğe girdiği tarihden itibaren üç aylık süreyi geçmemek üzere işveren işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilir. Bu madde kapsamında ücretsiz izne ayrılmak, işçiye haklı nedene dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı vermez.
Bu madde hükümlerine aykırı olarak iş sözleşmesini fesheden işveren veya işveren vekiline, sözleşmesi feshedilen her işçi için fiilen işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verilir.
Cumhurbaşkanı birinci ve ikinci fıkrada yer alan üç aylık süreleri altı aya kadar uzatmaya yetkilidir.
- Kanunun bu maddesine göre kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren (3) üç ay süre ile işçi çıkaramayacaktır. Ancak ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan hallerde çıkarabilir.
- İşveren kanunun yürürlük tarihinden itibaren üç aylık süreyi geçmemek üzere tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilir. Böyle bir durumda işçinin fesih hakkı yoktur.
- Bu madde hükmüne aykırı olarak işçi çıkaran işverene maddede belirtilen ceza verilecektir.
Kanunun belirli bir maddesini kendimize göre yorumladık. İnşallah hiçbir gecikme olmadan yasa yayınlanır ve gerekli düzenlemeler de en kısa zamanda yapılır. Ülkenin herhangi bir beklemeye tahammülü olmadığı kanaatindeyim.