Bursa, 11.Ağustos.2011
İSTİKRARSIZLIK TÜRKİYEYE ETKİ EDECEK Mİ?
19.Temmuz.2011 tarihli “Dünya nereye gidiyor, Türkiye başarılı olacak mı?” başlıklı taa 15.Şubat.2010 tarihli yazıma da atıfta bulunmuş ve en fazla dış borcu olan 32 ülkenin dış borcu, gsyh , borcun gsyh.ya oranı ve kişi başı borç rakamlarını açıklayan bir de tablo eklemiştim.
Yazımdaki borçluluk oranlarına baktığımızda ülkemizin durumunun oldukça iyi olduğunu, ülkemizin şimdilik bir takım krizlerden kolay kolay etkilenmeyeceğini görüyoruz demiştim. Ama neticede globalleşen dünyadayız. Daima tedbirli olmalıyız.
Maalesef, ABD’nin notunun düşürülmesi bu yazıdaki öngörümüzü alt üst etti.
Ülkemizin bütçe açığı ve gelir açığı sorunu kalmadı, ancak en büyük sorun cari açık sorunudur. Nitekim durumun farkında olan Merkez Bankamız, cari açığı azaltabilmek ve ithalatı pahalılandırmak için bir takım tedbirlere baş vurdu. Sıcak paranın gelmesini önlemek için faizler düşürüldü. Tabii ki bunun sonucunda dövizin değeri artacak, Türk lirasının değeri düşecekti.
Aylar önce dünyada kur savaşlarının olduğunu, bunun sonucunun gerçek savaşa bile dönüşebileceği fikrini yazılarımızda paylaşmıştık. Türkiye de son alınan tedbirlerle bu kur savaşlarına katılmış oldu.
Şimdi 2011 yılı ilk döneme ait bazı göstergelere bakalım.
1. GSYH artışı %11
2. İşsizlik oranı %9,9
3. Sanayi üretim endeksi artışı %8
4. Temmuz kapasite kullanım oranı % 75,4
5. Mayıs sonu ihracat 54.263 m.$
6. Mayıs sonu ithalat 98.017 m.$
7. Dış Ticaret Dengesi - 43.754 m.$
8.Enerji ithalatı 20.545 m.$. Dış açığın yarısı
9. Net turizm geliri 4,1 m.$.
10. Net cari işlemler dengesi - 37.274 m.$
11. Merkez bankası rezervleri 92,3 milyar dolar
12. Ocak Haziran dönemi faiz harcaması 22.435 m.TL:
13. Ocak haziran dönemi faiz dışı fazla 25.291 m. TL:
14. Ocak haziran dönemi bütçe net fazlası 2.856 m. TL:
15. Devletin brüt borç stoku 495.852 m. TL.
16. Devletin iç borç stoku 362.728 m. TL:
17. Devletin dış borç stoku 133.125 m. TL.
(sadece 82. milyon dolar kadardır)
Ülkenin bu göstergelerine rağmen hala dünya krizinden etkileniliyorsa
a. Ya psikolojik olarak etkileniliyor
b. Spekülatif olarak etkileniliyor
c. Ya da göstergeler yanlış.
Bizim ülkemizin aydınları, ülke rakamlarının yanlış olduğunu iddia etmektedirler.
Bugün bir banka bültenindeki (Tekstilbank) ifadeleri de aynen alıyorum.
Trust Me, Liar Liar.
Yalancı yalancı 1997 yılında vizyona girmiş ve baş aktörü Jim Carrey olan bir ABD komedi filmi idi. 2008 yılında zirve yaparak tüm dünyadaki siyasileri, sektörleri, şirketler ile piyasa oyuncularını panik havasına büründüren küresel kaos ortamı ve bu ortam karşısında üst düzey yöneticilerin yapmış oldukları açıklamalar bize bu filmi hatırlattı. Özetle Bize güvenin. Yalancı yalancı.
Bu yazının altında da Likiditemiz yerinde başlığı ile bir yazıda da,
“Likiditemiz Yerinde”
2007 yılından itibaren zorlanmaya başlayan ve bu durum 2009’un ilk çeyreğine kadar küresel şirketlerin birer birer ebediyete intikal etmelerini tetikleyen süreci çok net olarak hatırlamaktayız. O süreçte devasa şirketlerle ilgili dedikodular ortalığa saçılıyor ve de ilgili şirketlerin hisseleri %60-70’ler mertebesinde değer kaybediyordu. Pekisonrasında neler oluyordu? Kağıt üzerinde büyük gibi görünen şirketlerin CEO’ları kamuoyunu bilgilendirme toplantılarında şirketlerinin likiditelerinin yerinde olduklarını ve sorunların kötü niyetli piyasa oyuncuları (hisseleri shortlayanlar) tarafından abartılarak spekülasyonlar yapıldığı şeklindeydi. Son zamanlarda ise benzeri açıklamalar özellikle AB üyesi ülkelerden ve bu ülkelerin yine bankalarından gelmekte.
Nedense bu yazıyı çok beğendim. Sizlerle paylaşayım istedim.
Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müşavir