KASA VE ORTAKLAR HESABININ 2023 YILINDA DÜZELTİLMESİ (I)
7440 sayılı bazı alacakların yeniden yapılandırılmasına dair kanun genel tebliği 25.03.2023 tarih ve 32143 sayılı Resmi Gazetede 241 sayfa olarak yayımlanmıştır. Tebliğ yasa konusunda doyurucu açıklamalar getirmiştir. Biz bu yazımızda Kasa ve Ortaklar hesabının 2023 yılında beyan edilerek yasadan nasıl yararlanılacağını ve muhasebe kayıtlarını açıklamaya çalışacağız.
Kasa ve Ortaklar cari hesabındaki düzenlemeyi kimler ne şartlarla yapacaktır?
- Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri
- 31.12.2022 tarihi itibariyle düzenlenen bilançolarında görülen ve işletmede bulunmayan kasa mevcutları
- ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile
- ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları ile
- bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini
- 31 Mayıs 2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltmeleri
- ve böylece kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmiş olacaklardır.
- Düzeltme uygulamasında, kasa mevcutları ile ortaklardan net alacak tutarlarıyla ilgili olmakla beraber başka hesaplarda takip edilen tutarların da dikkate alınması mümkündür.
- Göz önüne alınacak diğer hesaplar ve net tutarlar için tek düzen hesap planında yer alan "131. Ortaklardan Alacaklar" ve "231. Ortaklardan Alacaklar" toplamından "331. Ortaklara Borçlar" ve "431. Ortaklara Borçlar" toplamının çıkarılması sonucunda kalan net tutar esas alınacaktır.
- Beyanların elektronik ortamda verilmesi esastır ancak elektronik ortamda beyanname ve bildirim verme zorunluluğu bulunmayanlar kağıt ortamında bildirim yapabilir.
- Beyan edilen tutarlar üzerinden %3 oranında vergi hesaplanıp beyanname verme süresi içinde yani 31.Mayıs.2023 tarihine kadar ödenecektir. Bu süre içinde ödenmeyen %3 vergiler 6183 sayılı kanuna göre gecikme zammı ile birlikte takip edilecek yani ödenecektir.
- Söz konusu beyan sonucunda aşağıdaki esaslara göre defter kayıtları düzeltilmek zorundadır.
Tebliğde verilen örnekler, her türlü olayı kapsamakta olup yazımıza aynen alınmıştır.
Örnek: (A) A.Ş.’nin 31/12/2022 bilançosunda kasada 1.200.000 TL vardır. Oysa fiilen kasada 1.160.000 TL vardır. Şirketin beyan tarihi 27.04.2023 olup bu tarihte kasada 1.600.000 TL. bulunmaktadır.
Bu açıklamalara göre mükellef 31.12.2022 kasasını 1.160.000 TL. olarak beyan edecek ve hesaplanan vergiyi 31.05.2023 tarihine kadar ödeyecektir.
Yapılacak beyan ve muhasebe kayıtları şöyle olacaktır.
Beyan tutarı : ............................................................. 1.160.000 TL
Hesaplanan vergi: (1.160.000 x %3=) .......................... 34.800 TL
- Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan kasa mevcudunun, kasa hesabından düşülmesi:
___________________________ 27/4/2023 __________________________
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİD. VE ZAR. 1.160.000 TL
(7440 sayılı Kanun 6/3 md.) (KKEG)
100 KASA 1.160.000 TL
______________________________ / _______________________________
- Verginin hesaplanması:
__________________________ 27/4/2023 __________________________
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİD. VE ZAR. 34.800 TL
(7440 sayılı Kanun 6/3 md.) (KKEG)
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 34.800 TL
_____________________________ / ________________________________
- Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan kasa mevcudundan kaynaklanan giderlerin nazım hesaplara (kanunen kabul edilmeyen gider olarak) kaydı:
___________________________ 27/4/2023 __________________________
950 KKEGİDERLER.194.800 TL
951 KKEG ALACAKLI HESABI 1.194.800 TL
_____________________________ / ________________________________
Örnek: A.Ş.’nin, 31/12/2022 bilançosunda kasa 1.600.000 TL olup dönem içindeki faaliyetleri sonucunda, beyan tarihi olan 20/3/2023 tarihi itibarıyla kasa mevcudu 880.000 TL’dir. Bu durumda mükellef 880.000 TL. beyanda bulunabilir.
Bu tutarın 800.000 TL'lik kısmının kasada fiilen bulunmadığı varsayıldığında beyan edilecek tutar ve üzerinden hesaplanacak vergi aşağıdaki gibi olacaktır.
Beyan tutarı : .................................................. 800.000 TL
Hesaplanan vergi : (800.000 x %3=) ................ 24.000 TL
Beyanla ilgili muhasebe kayıtları da aşağıdaki şekilde olacaktır.
Muhasebe kayıtları:
- ___________________________20/3/2023__________________________
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİD. VE ZAR. 800.000 TL
(7440 sayılı Kanun 6/3 md.) (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider)
100 KASA 800.000 TL
: ___________________________20/3/2023__________________________
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİD. VE ZAR. 24.000 TL
(7440 sayılı Kanun 6/3 md.) (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider)
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 24.000 TL
___________________________ 20/3/2023__________________________
950 KKEG 824.000 TL
951 KKEG ALACAKLI HESABI 824.000 TL
_____________________________ / ________________________________