Bursa; 17.10.2014
KDV GENEL TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK
01.11.2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Katma Değer Vergisi Uygulama Genel Tebliğinde değişiklikler yapılmıştır.
Söz konusu değişiklikleri yorumlamaya çalışalım.
1) Genel tebliğin I/C – 2.1.3.3.1.1 bölümü ve I/C – 2.1.3.4.3.2 bölümünde söz konusu olan KÜLÇE METALLER’ in tesliminde KDV. tevkifat oranı 5/10 olmuştur. Yani %50 tevkifat yapılacaktır.
2) 1/C – 2.1.5.2.1 bölümündeki birinci paragraf kaldırılarak aşağıdaki gibi değiştirilmiştir.
Mükellefler, tevkifat uygulamasından kaynaklanan iade alacaklarını, tebliğin (IV/A – 2.1.1) bölümünde belirtilen borçlarına mahsubunu talep edebilirler.
Bu Borçlar ve yapılacak mahsuplar:
- Vergi dairelerince takip edilen Amme alacaklarına mahsup
- İthalde alınan vergilere mahsup
- SGK Prim borçlarına mahsup
3) II/A – 2.3.2 bölümü hizmet ihracatı istisnasında nakden iade talepleri miktarına bakılmaksızın vergi inceleme veya YMM Raporu ile yerine getirilir, yine teminat verilmesi halinde teminat çözümü de vergi inceleme veya YMM Raporu ile olacaktır.
4) Yolcu beraberi eşya ile ilgili II/A – 5.11 bölümündeki iade taleplerindeki alınacak belgeler
a) Standart iade talep dilekçesi
b) Gümrük onaylı satış faturası aslı veya onaylı örneği
c) İadenin talep edildiği döneme ait indirilecek KDV listesi
olarak yeniden düzenlenmiştir.
5) İhraç kaydıyla teslimlere ait iade talepleriyle ilgili II/A – 8.13 bölümündeki belgeler yeniden düzenlenmiştir.
a) Standart iade talep dilekçesi
b) İlgili meslek odasına üyelik belgesi örneği ( Belgede değişiklik olmadığı takdirde bir defa verilmesi yeterlidir.)
c) İmalatçı belgesi ( Bir defa verilmesi yeterlidir.)
d) İhraç kaydıyla teslim faturaları veya listesi
e) Gümrük Beyannamesi çıktısı veya listesi ( Serbest bölge formu veya özel fatura örneği)
f) İhracatçı firmadan alınan onaylı yazı
g) İhraç kayıtlı teslimin yapıldığı döneme ait indirilecek KDV listesi
6) Dahilde işleme rejimi kapsamındaki işlemlerle ilgili olarak ( II/A – 9.1) bölümünde DİİB sahibi mükelleflerin yurtiçi ve yurtdışından KDV ödemeksizin temin ettiği mallar nedeniyle ödemediği KDV tutarı düşüldükten sonra kalan tutardan fazla olamaz şeklinde düzenleme yapılmış ve DİİB ile ilgili yeni uygulamanın aynen devam edeceği kesinleşmiştir.
7) Araçların tadil ve onarımı ile ilgili olarak II/B – 1.2 bölümü beşinci paragrafı şu şekilde olmuştur.
“ Araçların tadil, onarım ve bakımını istisna kapsamında yaptırmak isteyen mükellefler tarafından tadil, onarım ve bakım yapılacak araçlar için hazırlanan proje kapsamındaki hizmetlere ilişkin liste elektronik ortamda sisteme girilir. Birden fazla araç için tadil, onarım ve bakım yaptıracak mükelleflerin takvim yılı aşılmamak kaydıyla kendilerince belirlenen bir dönemdeki istisna kapsamındaki hizmet alımları için tek bir proje hazırlayarak elektronik ortamda sisteme girmeleri de mümkündür. Mükellefler bu hizmetlere ilişkin listeyi elektronik ortamda sisteme girdikten sonra vergi dairesine istisna belgesi almak için başvuruda bulunurlar.”
8) a) Araç ve tesislerin bakım ve onarım hizmetlerinde ( II/B – 1.5.2)
b) Araç ve tesislerin bizzat imal veya inşasında ( II/B – 1.5.3.1.1)
c) Araç ve tesisleri sipariş vererek imal ve inşa ettirenler (II/B – 1.5.3.1.2.1)
d) Araç ve tesisleri sipariş üzerine fiilen imal ve inşa edenler (II/B – 1.5.3.1.2.2)
e) Faaliyetleri deniz taşıma araçları ile yüzer tesis ve araçların imal ve inşası olanlara bu araçların imal ve inşası ile ilgili teslimler. (II/B – 1.5.3.2)
İade talepleri veya teminat çözümleri vergi inceleme raporu veya YMM Raporu sonucuna göre yapılacaktır.
9) Liman ve hava meydanlarında yapılan hizmetlere ait istisna (II/B – 2.2) bölümünde istisna uygulanacak hizmetlerin II/B – 2.1 bölümündeki hizmetler olacağı belirtilmiştir.
10) Yine liman ve hava meydanlarında yapılan hizmetlere ait nakden iadeler (II/B – 2.4.2) ve teminat çözümleri vergi inceleme raporu veya YMM raporu ile yerine getirilecektir.
11) Türk Petrol Kanununa göre yapılan teslim ve hizmetlere ilişkin istisnanın (II/B – 3.1.1) bölümündeki Türk Petrol Kanunu muhtelif maddelerindeki hak sahiplerine uygulanacağı belirtilmiş ve bölümün (5) inci paragrafı iptal edilerek istisna genişletilmiştir.
12) Altın, gümüş, platin ile ilgili arama, işletme ve zenginleştirme faaliyetlerinde (II/B – 4.4.2) bölümüne göre nakden KDV İadesi ve teminat çözümü vergi inceleme raporu veya YMM raporu ile yapılacaktır.
13) Yatırım teşvik belgesi kapsamında makine ve teçhizat teslimlerinde (II/B – 5.2) bölümündeki istisna uygulaması ve istisna belgesi verilmesi aşağıdaki gibi olacaktır.
“İstisna belgesi, KDV mükellefine verilir. Vergi dairesi tarafından istisna belgesi talep eden Devlet Üniversiteleri ve hastaneleri, belediyeler ve benzerinin başvuru anında KDV mükellefiyetinin bulunması durumunda bunlar adına, mükellefiyetinin bulunmaması halinde ise varsa KDV mükellefi iktisadi işletmesine istisna belgesi verilir. Bu şekilde yatırım teşvik belgesi kapsamında alınan makine ve teçhizatın Devlet Üniversiteleri ve hastaneleri, belediyeler ve benzerinin veya iktisadi işletmesinin bilanço veya aktifine kaydedilmesi ve bu durumun satın almanın gerçekleştiği döneme ilişkin KDV beyannamesi verme süresi içinde vergi dairesine bildirilmesi gerekmektedir. Aksi halde “indirim hakkı tanınan işlemlerde kullanma şartı” yerine getirilmemiş olacağından, verginin alıcıdan aranması gerekir. Satıcının istisnalı işlem beyanı ve iade talebiyse genel hükümlere göre yerine getirilir.”
14) Finansal kiralama yoluyla makine teçhizat alımlarında (II/B – 5.6) bölümüne göre bildirim zorunluluğu (II/B – 5.4) bölümde belirtildiği şekilde ek/9B formuyla beyanname verme süresi içinde elektronik ortamda vergi dairesine verilerek yerine getirilir.
15) Limanlar, hava meydanlarına bağlantı sağlayan demiryolu hatları ile liman ve hava meydanlarının genişletilmesine ait istisna konusu KDV iadeleri (II/B – 6.4.2) bölümüne göre vergi inceleme raporu veya YMM raporu ile yerine getirilecektir.
16) Ulusal güvenlik kuruluşlarına doğrudan yapılan teslim ve hizmetlerde (II/B – 7.2.1) ve (II/B – 7.2.2) bölümünde bahsedilen listeler için (EK IIC) belgesi mühür yerine kaşe ve imza ile düzenlenecektir.
17) Tebliğin (II/E – 2) bölümündeki BM-NATO-OECD. Gibi kuruluşlara teslim ve hizmet ifalarında istisna konusunda söz konusu kuruluşlara ait programlar da kabul edilmiş ve tebliğe ilave edilmiştir.
18) II/F – 4.7.3. bölümündeki kıymetli taş teslimleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“6552 sayılı kanunun 26 ıncı maddesi ile 3065 sayılı kanunun (17/4 – g) maddesinde 11/9/2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere değişiklik yapılmıştır. Yapılan değişiklikle kıymetli taşların (elmas, pırlanta, yakut, zümrüt, topaz, safir, zebercet, inci) 6/12/2012 tarihli 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre Türkiye’de kurulu borsalarda işlem görmek üzere ithali, borsaya teslimi ve borsa üyeleri arasında el değiştirmesi KDV’den istisna tutulmuştur.
Söz konusu istisna, kıymetli taşların Borsa İstanbul Elmas ve Kıymetli Taşlar Piyasasında işlem görmek üzere ithali, borsaya teslimi ve borsa içinde veya ilgili mevzuatına göre borsaya bildirilmek kaydıyla borsa üyeleri arasında borsa dışında el değiştirmesini kapsamaktadır.
Bu taşların, yukarıda belirtilenler dışındaki teslim, ithal ve el değiştirmeleri 11/9/2014 tarihinden itibaren KDV istisnası kapsamına girmediğinden genel hükümlere göre KDV’ye tabidir.”
19) II/F – 4.16 bölümündeki iki tam yıl süreyle sahip olunan iştirak hisseleri ve taşınmazların satışında son paragraf değiştirilmiş ve uygulama şöyle olmuştur.
- İşlemin yapıldığı tarihe kadar indirim yoluyla telafi edilen kısım için herhangi bir düzeltme yapılması gerekmez.
- Satış tarihine kadar indirilemeyen kısım ise “ilave edilecek KDV” olarak beyan edilir ve teslimin yapıldığı hesap dönemine ilişkin Gelir veya Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde gider veya maliyet olarak dikkate alınır.
20) Tebliğin II/F – 4 bölümüne Organize ve Küçük Sanayi Bölgelerine tanınan istisna 4/23 bölüm olarak tebliğe eklenmiştir.
“4.23. Organize Sanayi Bölgeleri ve Küçük Sanayi Sitelerine Tanınan İstisna
3065 sayılı kanunun (17/4 – k) maddesine göre; organize sanayi bölgeleriyle küçük sanayi sitelerinin kurulması amacıyla oluşturulan iktisadi işletmelerin arsa ve işyeri teslimleri KDV’den istisnadır.
Organize sanayi bölgesi veya küçük sanayi sitelerinin kurulması amacıyla, müteşebbis heyet, kooperatif veya diğer isimler altında iktisadi işletmeler oluşturulmaktadır. Bu organizasyonlar, arsayı temin etme, altyapıyı tamamlama, işyerlerini inşa etme gibi hizmetlerin tamamını veya bir kısmını yürütmek üzere kurulmaktadır.
Sözü edilen organizasyonların sadece arsa teslimleri ile işyeri teslimleri istisna kapsamına alınmıştır. Bu organizasyonların yapacakları her türlü hizmetler ile arsa ve işyeri dışındaki teslimlerinin yanı sıra bölge ve site dışındaki arsa ve işyeri teslimleri de genel hükümler çerçevesinde KDV’ye tabi olacaktır. Ayrıca bunlara yapılan mal ve hizmet satışlarında genel hükümler çerçevesinde vergi uygulanacağı tabiidir.
21) Tebliğin II/G bölümüne taşınmazların SGK’ ya devri ile ilgili aşağıdaki bölüm eklenmiştir.
“7. Taşınmazların Sosyal Güvenlik Kurumuna Devir ve Teslimi ile Bu Taşınmazların Sosyal Güvenlik Kurumu Tarafından Devir ve Teslimleri
3065 sayılı Kanunun geçici 33 üncü maddesinde;
“31/5/2066 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 41 inci maddesi kapsamında taşınmazların Sosyal Güvenlik Kurumuna devir ve teslimi ile bu taşınmazların Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil) devir ve teslimi 31/12/2023 tarihine kadar Katma Değer Vergisinden müstesnadır.
Bu kapsamda vergiden istisna edilen işlemler bakımından 30 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendi hükmü uygulanmaz. Maliye Bakanlığı, istisnaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”
Hükmü yer almaktadır.
Buna göre, 11/9/2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 41 inci maddesi kapsamında taşınmazların;
- Sosyal Güvenlik Kurumuna devir ve teslimi,
- Bu taşınmazların Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil) devir ve teslimi
31/12/2023 tarihine kadar KDV’den istisnadır.
Bu kapsamda vergiden istisna edilen işlemler bakımından Kanunun (30/a) maddesi hükmü uygulanmayacağından, söz konusu işlemler nedeniyle yüklenilen ve daha önce indirim hesaplarına dahil edilmiş olan KDV tutarlarının, indirim hesaplarından çıkarılmak suretiyle düzeltilmesine gerek yoktur. Bu işlemler nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen verginin iadesinin talep edilmesi mümkün değildir.”
22) Genel tebliğin III/A – 4 bölümünün sonuna kıymetli taşlarla ilgili aşağıdaki kısım eklenmiştir.
“4.8. Kıymetli Taş Teslimleri
3065 sayılı Kanunun 6552 sayılı Kanunla değişik (17/4-g) maddesi ile kıymetli taşların (elmas, pırlanta, yakut, zümrüt, topaz, safir, zebercet, inci) 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre Türkiye’de kurulu borsalarda işlem görmek üzere ithali, borsaya teslimi ve borsa üyeleri arasında el değiştirmesi KDV’den istisna tutulmuştur. Kıymetli taşların bu durumlar dışındaki teslimlerinde ise genel hükümlere göre KDV uygulanır.
Buna göre, kıymetli taşların KDV istisnası kapsamına giren ilgili mevzuatına göre borsaya bindirilmek kaydıyla borsa üyeleri arasında borsa dışındaki teslimlerinde kanunun (23/f) maddesinin verdiği yetki çerçevesinde özel matrah şekli uygulanması uygun görülmüştür.
İstisna kapsamına alınan kıymetli taşları ihtiva eden veya bu taşlardan yapılmış eşya teslimlerinde KDV matrahı, teslim bedelinden kıymetli taş bedeli düşüldükten sonra kalan tutar olarak tespit edilecektir. Kıymetli taş bedeli olarak Borsa İstanbul Elmas ve Kıymetli Taşlar Piyasasında oluşan fiyat esas alınır.
Düzenlenecek faturada, eşyanın KDV hariç satış bedeli ile taşın cins, adet, kırat ve bedeli ayrıca yer alacaktır.”
23) İndirimli orana tabi iadelerle ilgili (III/B – 3.2.2) bölümünde yapılan değişiklikle mükellefler indirimli oranda iade alacaklarını
a) Vergi dairelerinde takip edilen amme alacaklarına mahsup
b) İthalde alınan vergilere mahsup
c) SGK prim borçlarına mahsup yapabileceklerdir.
Değişiklik aşağıdaki gibidir.
KDV Genel Uygulama Tebliğinin (III/B – 3.2.2) bölümünün birinci paragrafı ile ikinci paragrafının ilk cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Mükellefler, indirimli oran tabi işlemlerden doğan iade alacaklarının, Tebliğin (IV/A – 2.1.1) bölümünde belirtilen borçlara mahsubunu talep edebilirler. Ayrıca mükelleflerin iade alacaklarının, (%51) veya daha fazla hissesi kamuya ait kuruluşlardan temin ettikleri elektrik ve doğalgaz borçlarına mahsubu da mümkündür.”
“Faaliyetleri indirimli oranda KDV’ye tabi işlemlerden oluşan kollektif şirketler ile adi ortaklıklar adına ortaya çıkan KDV iade alacakları, sözkonusu şirket ortaklarının yukarıda belirtilen borçlarına (elektrik ve doğalgaz borçları hariç) da mahsup edilebilecektir.”
24) Diğer hallerde kısmi vergi indirimi ile ilgili III/C – 4.2 bölümündeki yüklenilen vergiler daha önce indirilebilir KDV hesabından çıkartılmakta ve ilave edilecek KDV hesabına yazılıyordu. Bu defa sadece beyannamenin ilave edilecek KDV hesabına yazılacaktır.
25) KDV iadesinde ortak hususlardan IV/A – 1.2 bölümünün işlemin bünyesine giren vergi hesabına dahil edilecek unsurlarla ilgili olarak daha önce ikinci paragrafın (b) bendinde iade hakkı doğuran işlemin gerçekleştiği döneme ilişkin giderlerden bu işleme isabet eden kısım, iadeye esas alınıyordu.
Bu bent iade hakkı doğuran işlemle ilgili olan giderlerden …….iade hakkı doğuran işleme isabet eden kısmı yüklenilen KDV olarak hesaplanır şekline getirilerek bir anlaşmazlık daha çözülmüştür.
26) İade hesabında ATİK uygulaması ile ilgili (IV/A – 1.3) bölümünün üçüncü paragrafı ikinci cümlesi aşağıdaki şekle getirilmiştir.
“Bu durumda ihracatçının genel giderler ve ATİK nedeniyle yüklendiği KDV için iade talebinde bulunabileceği KDV tutarı, ihracat bedeli ile ihraç kaydıyla teslim bedeli arasındaki farka genel vergi oranı uygulanmak suretiyle bulunacak tutarı aşamaz.”
ATİK ve ihraç kaydıyla KDV iadesinde ATİK’ in nasıl hesap edileceği konusu böylece açıklığa kavuşmuş, mükellef lehine çözüm getirilmiştir.
27) IV/A – 1.5 bölümündeki DİİB sahiplerine ihraç kaydıyla teslimde iade edilecek KDV konusu da aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.
Bu durumda iade edilecek KDV tutarı, ihracat bedeli ile DİİB kapsamında KDV ödemeksizin yurtiçi ve yurtdışından temin edilen girdilerin bedeli arasındaki farka genel vergi oranı uygulanmak sureti ile bulunacak tutarı aşamaz.
Böylece bir anlaşmazlık daha çözümlenmiş olmakta ise de pratik olarak bu iadenin hesabının nasıl olacağı bir formülle belirtilse idi daha iyi olurdu.
Şöyle bir formül olabilir.
a) İhracat bedeli
b) DİİB kapsamında alımlarla ilgili yüklenilen maliyet
c) Fark (a-b)
d) Genel vergi oranı %18
e) İade istenebilecek KDV
e = (a – b) x d
28) IV/A – 7.2 bölümünün ikinci paragrafı kaldırılmıştır.
29) IV/D – 1 bölümünün son paragrafında iadenin indirim yoluyla kullanılmasından sonra tecil edilmeyip iadesini isteyeceği KDV tutarlarını en erken, ilgili dönem beyannamesinde belirtip isteyebileceklerdir.
30) İşlemlerin gerçekliğinin ispatı konusundaki IV/E – 5 bölümünün dördüncü paragrafında yapılan değişiklikle “işlemin tarafları, ilgililer ve mükellefler delillerini işlem ve belge ile ilgili olmak kaydıyla yazıyla ileri sürebilir. Hükmü getirilmiştüir.
Değişiklikler hayırlı olsun.
Cevdet Akçakoca
Bağımsız Denetçi