Bursa, 20.Ocak.2011
MUHASEBECİLER YAŞADI (!)
(MA-MS FORMLARI MI GELİYOR?
Ben de son zamanlarda alınan bazı kararları hep ters yönünden mi incelemeye başladım ne? 19.Ocak.2011 tarihinde 403 sayılı Vergi Usul Kanunu genel tebliği ile elektronik ortamda bazı KESİN MİZAN BİLDİRİM zorunluluğu getirildi. Gayriihtiyari aklıma bu yazımın başlığı geldi. Kesin mizan bildiriminin bir adım ötesi de MA-MS formu olacaktır diye düşündüm. Bu olumsuz ve muhalif düşünce burada kalsın da biz kesin mizan bildirim formu ile ilgili bazı açıklamalarda bulunalım.
a. Kesin mizan bildirimi hangi yetki ile istenmektedir?
V.U.K’ 148-149 ve 257 inci maddeleri ile Maliye Bakanlığına verilen yetkiye dayanılarak, bilanço esasına tabi mükelleflere 2010 yılı ve takip eden dönemler için elektronik ortamda kesin mizan bildirimi verme zorunluluğu getirilmiştir.
b. Kimler kesin mizan bildirimi verecek, kimler vermeyecektir?
B1. Bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükellefleri elektronik ortamda kesin mizan bildirimi vermek zorundadırlar.
B2. Ancak bilanço esasına göre defter tutmakla beraber faaliyet konuları itibariyle farklı muhasebe tekniğini kullanmak durumunda bulunan;
Bankalar, finansal kiralama ve faktoring şirketleri, finansman şirketleri, sigorta şirketleri, menkul kıymet yatırım fonları ve yatırım ortaklıkları ve aracı kurumlar, bireysel emeklilik yatırım fon ve şirketleri “Kesin Mizan Bildirimi” verme yükümlülüğüne tabi değildirler.
B.3 Gelir ve kurumlar vergisinden muaf olanlar kesin mizan bildirimi vermeyeceklerdir.
c.Bildirimin şekli:
c.1 Elektronik ortamda gönderilecek kesin mizanların Tebliğ ekinde yer alan “Kesin Mizan Bildirim Formatı”na ve aşağıda yapılan açıklamalara uygun olarak düzenlenmesi gerekmektedir.
c.2. Tebliğin üçüncü bölümünde kesin mizan bildirimi verme zorunluluğu getirilen ve 2 Sıra Numaralı Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği doğrultusunda serbest olarak açılan üçlü kod defteri kebir hesaplarını kullanan mükelleflerin kesin mizan bildirimlerini Tebliğ ekinde yer alan standart formata uygun olarak elektronik ortamda göndermeleri gerekmektedir. Bu mükelleflerin bildirimlerini kesin mizan standart formatına uygun şekilde göndermeleri için serbest olarak açtıkları üçlü kod defteri kebir hesaplarını, hesap planında yer aldığı hesap grubunun altında düzenlenen “Diğer ……. Hesabı” bulunması halinde bu hesaba aktarmaları, bu hesabın bulunmaması halinde ise aynı hesap grubunun altında uygun olan başka bir hesaba aktarmaları gerekmektedir. Mükellefler bu aktarma işlemini muhasebe kayıtları yapmadan sadece kesin mizan düzenlerken dikkate alacaklardır.
c.3. “Tekli” ya da “ikili” kod defteri kebir hesap gruplarının hiçbirine kesin mizan bildiriminde yer verilmeyecektir.
c.4. Kullanılmayan hesaplar bildirimde boş bırakılacak sıfır yazılmayacaktır.
d.Bildirimin dönemi ve verilme zamanı :
Bildirim verme yükümlülüğü getirilen gelir vergisi mükellefleri bildirimlerini 1 Mart -31 Mart tarihleri arasında, kurumlar vergisi mükellefleri ise bildirimlerini 1 Nisan – 30 Nisan tarihleri arasında elektronik ortamda vereceklerdir.
Bildirimlerin elektronik ortamda verilmesinde, bildirimlerin verilmiş sayılabilmesi için onaylama işleminin yapılması şarttır. Onaylama işlemi en geç, bildirimlerin verilmesi gereken ayın son günü saat 24.00’e kadar tamamlanmalıdır.
Bildirimlerin elektronik ortamda gönderilmesi zorunlu olduğundan vergi daireleri kâğıt ortamında verilen (elden veya posta ile) bildirimleri hiçbir şekilde kabul etmeyecektir.
e. Bildirimlerin Elektronik Ortamda Gönderilmesine İlişkin Esaslar:
e.1. Elektronik ortamdaki bildirimler, kullanıcı kodu, parola ve şifre almış mükelleflerce yerine getiriliyor ise, bildirimi düzenleyen kısmına mükellefe ilişkin bilgiler, bildirimdeki yeminli mali müşavir kısmına ise, varsa yeminli mali müşavire ilişkin bilgiler yazılacaktır.
e.2. Bildirimlerin elektronik ortamda gönderilmesi işlemi yeminli mali müşavirlerce gerçekleştirilecek ise bildirimi düzenleyen kısmına varsa serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavire ait bilgiler yazılacak; mükellefin serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşaviri bulunmaması halinde, bu kısma, mükellefe ait bilgiler yazılacaktır. Bildirimi gönderen kısmına ise bildirimi elektronik ortamda gönderen yeminli mali müşavirlerin bilgileri yazılacaktır.
e.3. Bildirimlerin elektronik ortamda gönderilmesi işlemi, serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir tarafından gerçekleştirilecek ise, bildirimi düzenleyen kısmına serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavirin bilgileri, yeminli mali müşavir kısmına ise varsa yeminli mali müşavirlere ait bilgiler yazılacaktır.
f. Düzeltme işlemleri:
Herhangi bir hatalı bildirim halinde elektronik ortamda düzeltme işlemi yapılması gerekecektir. Düzeltme işlemleri Vergi Usul Kanununun 355. maddesindeki hükümlere göre yapılacak ve ilk bildirim tamamen iptal edilecek, ikinci bildirim geçerli sayılacaktır. Bu ikinci bildirimde tüm bilgiler yeniden doldurulacaktır.
g. Diğer hususlar ve cezai yaptırım:
-Vergi dairesi değişmişse bildirimler halen bağlı olunan vergi dairesine gönderilecektir.
-Bildirimlerin VUK 355 maddeye göre süresinde vermeyen veya eksik veya yanıltıcı bilgi verenlere özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
h. İptal edilen bildirimler:
Elektronik mizan bildirimi tebliği ile gelir vergisi beyannameleri ile verilen performans derecelendirme bildirim ve kurumlar vergisi beyannameleri ile verilen Mali bilgiler bölümleri beyanname eklerinden çıkartılmıştır.
Değerlendirmemiz:
Getirilen tebliğle, muhasebecilere bir görev daha yüklenmiştir. Her SMMM-YMM ve firma muhasebecilerinin bu tebliği dikkatle okuması, hesap planlarının üçlü sistemini tebliğdeki sisteme uydurması, bu sisteme uymayan hesapları sisteme uygun hesaplara nakletmesi gerekmektedir.
Yine bilgisayar yazılımcıları ile görüşülerek, mevcut hesap planlarında bu tebliğe uygun değişikliklerin yapılması ve elektronik ortamda verilecek beyannameye uygun bilgi verilebilmesi için pratik çözüm bulunması için acele edilmelidir. Beyanname verme süresi olan Mart ve Nisan ayları geldiğinde eğer program kolaylıkları sağlanmamışsa, muhasebeciler biraz daha saçlarını yolmak zorunda kalacaklardır. Yani bilgileri elle , tek tek gireceklerdir. Bunun da ne kadar büyük yanlışları ve zaman kaybına sebep olacağını düşünmek istemiyorum.
Neyse, yazımın başlığındaki MA-MS formları getirilmemiştir. Ancak konunun önemini belirtmek için bu korkutucu başlığı attığımı belirtmek isterim.
Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müşavir