OPERASYONLAR VE HUKUK
84 SAYILI TEBLIGIN TATBIKATI-2 - Olumsuz tesbit
Bursa,28.02.2002
84 Sayili Teblig-Dogrudan Mal veya hizmet temin edilen mükellefler hakkinda olumsuz rapor veya tesbit bulunanlarin Katma Deger Vergisi iadesi
Katma Deger Vergisi iadesi tatbikatinda mükellefler, bazan mal veya hizmet satin aldiklari mükelleflerle ilgili olarak, (kendileri hakkinda olumsuz rapor veya tesbit bulunmadigi halde ) olumsuz rapor veya tesbitlerle karsilasmaktadir.
84 Sayili Katma Deger Vergisi tebligi bu sorunu çözmüstür.
Diyelim ki mükellefimiz, Aralik 2001 tarihinde, mükellef Hasan Tahsin’den bir mal veya hizmet satin almistir. Yapilan inceleme sonucunda mükellef Hasan Tahsin’in 1997 yilinda sahte ve muhteviyati itibariyle yaniltici belge düzenledigi veya kullandigi hakkinda rapor bulunmaktadir. Bu durumda ne olacaktir. Konuyu heman 84 sayili tebligi göre arastiralim. Tebligin “3-Dogrudan mal veya hizmet temin ettikleri mükellefler hakkinda olumsuz rapor veya tesbit bulunanlar”^kismi bu konuyu asagidaki sekilde islemektedir.
3.1. Kendileri hakkinda olumsuz rapor veya tesbit bulunmayanlarin mal veya hizmet satin aldigi mükellefler hakkinda olumsuz rapor veya tesbit bulunmasi halinda, bu mükelleflerden yapilan ( haklarinda olumsuz tesbit bulunanlardan sadece olumsuz tesbitin yapildigi dönemlerdeki) alislara isabet eden kisma dört kat teminat gösterilmesi veya bu alislara isabet eden kismin iade talebinden çikarilmasi halinde , KALAN KISMA VE DIGER DÖNEMLERE ILISKIN IADE TALEPLERI GENEL ESASLARA GÖRE YERINE GETIRILIR.
Hakkinda olumsuz rapor bulunanlardan alinan kisma isabet eden vergiye iliskin teminat iade talebinde bulunan nezdindeki, olumsuz tesbit bulunandan alinan kisma isabet eden vergiye iliskin teminat ise hakkinda olumsuz tesbit bulunan mükellefle ilgili incelemenin sonucuna göre çözülür. Ancak asagida belirtilen durumlarin varligi HALINDE DE genel esaslari göre iade yapilir.
3.1.1. Olumsuz raporda öngörülen vergi, ceza, gecikme zammi ve faizlerin ödenmesi veya bunlarin toplami kadar teminat gösterilmesi halinde, bunlardan mal ya da hizmet alanlarin bütün dönemlerdeki iade talepleri genel esaslara göre yerine getirilir.
3.1.2. Iade talebinda bulunan mükellefin, haklarinda SMIYB düzenleme disinda olumsuz tesbit veya SMIYB kullanma raporu bulunanlardan alislarina iliskin ödemelerini veya
-iade talebinde bulunan mükellefe satis yapan ve haklarinda SMIYB düzenleme disinda olumsuz tesbit veya SMIYB kullanma raporu bulunanlarin kendi alislarina iliskin ödemelerini bu tebligin müteselsil sorumluluga iliskin bölümünde belirtildigi sekilde yaptiklarini tevsik etmeleri halinde.... GENEL ESASLARA GÖRE YERINE GETIRILIR.
Ödeme... Yeminli Mali Müsavir tarafindan düzenlenmis raporla da tevsik edilir. Denilmektedir.
Tebligin bu hükmüne göre konuyu ve sonuçlarini inceleyelim ve çözümü üretelim.
Mükellef, Hasan Tahsin 1997 yilinda SMIYB düzenlemis veya kullanmis oldugu hakkinda bir rapor bulunmaktadir. KDV iadesi isteyen mükellefimiz, kendisi hakkinda bir rapor olmamasina ragmen bir kayaya çarpmis ve KDV iadesi zora girmistir.
Mükellefimizin Katma Deger Vergisi iade istemi Aralik 2001 dönemine ait olmasina ragmen mükellefimiz ne yapmalidir?
1.Ya Mükellef Hasan Tahsin’den alinan mal ve hizmete ait KDV ‘ nin (4) dört kati
kadar teminat verecektir. Ancak bundan sonra KDV iadesini tam olarak alacaktir.
2. Veya bu alislara isabet eden kisma ait KDV’yi almaktan vazgeçecektir.
3. Ya da mükellef Hasan Tahsin 1997 dönemine ait SMIYB düzenleme veya kullanma raporunda belirtilen vergi ve cezalarin tamamini ödeyecek veya bunlari karsilayacak teminati Vergi Dairesine vermis olacaktir. Ancak bundan sonra mükellefimiz KDV iadesini alacaktir.
4.Mükellef Hasan Tahsin hakkindaki rapor sadece SMIYB kullanma konusunda ise bu durumda bu alislara iliskin ödemeler müteselsil sorumluluga iliskin hükümlere göre yapilmis ve bu durum Yeminli Mali Müsavir raporu ile tevsik edilmisse KDV iadesi alinabilir.
5. Ancak, yukaridaki belirtilen islemlerin yerine getirilmesinden sonra diger dönemlere ait Katma Deger Vergisi Genel Esaslara göre iade edilmeye devam edilecektir.
Görüldügü üzere, maalesef 84 sayili teblig de önce devletin alacagini garanti altina almaya çalismistir. Bu konuyu tenkid etmek haddimiz degildir.
Ancak, SMIYB düzenleme disinda tesbitlerde ödemelerin müteselsil sorumluluk
Esaslarina göre yapilmis olmasi konusu gündeme bir kolaylik olarak gelmektedir.
Siz, kendiniz ne kadar iyi ve bütün vergisel ödevlerinizi, vatandaslik ödevlerinizi en iyi sekilde yerine getiren bir mükellef olursaniz olun, yanlislikla, bilmeden devlete karsi hile yapmis birinden mal veya hizmet almissaniz, KDV iadesinde çok zor bir durumla karsi karsiya kaliyorsunuz.
Sizin mükellef olarak hiçbir suçunuz olmadigi halde, devlet sahte veya yaniltici belge düzenleyenlerin bulundugu zincirdeki herkesi suçlu sayiyor ve devletin kendi alacagi ödeninceye kadar veya teminat altina alincaya kadar sorumlu olmaya devam ediyorsunuz.
Tebligin eksik ayagi dürüst mükellefi korumamasi, sorumlu tutmasidir.
Insallah, bütün bu çalkantilardan sonra devlet, dürüst mükellefini de korumayi düsünür.
Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müsavir