Şirketlerin büyüme sürecinde denetimin rolü

                23.Kasım.2019 tarihi benim birlikte çalıştığım ve ortağı olduğum Balans YMM. A.Ş. nin 5. İnci kuruluş yıldönümü idi. Bunu bir konferansla ve yemekle taçlandıralım dedik.           Konferansta Değerli dostum Hüseyin KURU, Türkiye ve Dünya Ekonomisindeki gelişmeler konusunda bir konuşma yaptı. Şirketimizin ortağı Yeminli Mali Müşavir Rıza Demirci de “şirketlerin büyüme sürecinde denetimin rolü “ konusunda bir bildiri sundu. Bu bildiri 15 sayfa idi. Kendisinin izni ile kısa bir özetini yazı konusu olarak alıyorum. Bildirinin tamamı gerek Balans YMM. A.Ş. sitesine ve gerekse Cevdet Akcakoca.com sitesine  yüklenerek siz değerli okurların da hizmetine sunulacaktır.

                Şirketlerin büyüme sürecinde denetimin rolü konulu yazıdan pasajlar:

1. Neden şirket (işletme) kurulur?

2. Kar elde etmek

3. Topluma yararlı işler yapmak

4. İşletmelerin varlıklarını korumaları veya sürdürmeleri

5. Bağımsız çalışma arzusu

6. Sosyal prestij

7. İşletmede istihdam yaratmak ve sürekli kılmak

8. Yeni buluşlar yapmak

9. Belli sektörlerdeki önderlik nedeni ile işletme kurma.

10. Büyüme nedir ve şirketlerin büyümesi nasıl olur:

    Büyüme, üretim artışı demektir. Şirketin sürekli olarak büyüme sağlaması ve bunu sürdürmesi için gereken temel ilke ise KURUMSALLAŞMASIDIR. Bir kurum veya kuruluşun, işletmenin veya markanın şahıslara bağımlı olmadan faaliyetlerini sürdürebilmesi ve geliştirebilmesini sağlayan bir yapıla sahip olması işlemine kurumsallaşma denir.

    Kurumsallaşmanın temel amacı, işletmelerin; firma sahibi, üstdüzey yönetici veya bir müdüre bağımlı olmadan faaliyetlerinin sağlıklı bir şekilde yürümesini sağlamaktır.

    Kurumsallaşma için yapılması gerekenler nelerdir?

    *Görev ve iş tanımları net yapılmalı

    *Kurum içi kurallar ve yönetim belirlenmeli

    *Kurum içi iş akışı tespit edilmeli

    *Kurumun temel ilkeleri belirlenmeli

    *Yetki ve sorumluluklar tespit edilmeli ve iş ehline verilmeli

    *Nihai kararlar istişare edilerek alınmalı

     

    Kurumsal yönetimin olmazsa olmazları: adillik, sorumluluk, şeffaflık, hesap verebilirlik ve denetimdir.

    İç Denetim: Bir kurumun amaçlarına ulaşmasına yardımcı olmak üzere, o kurumun risk yönetimi, kontrol ve kurumsal yönetim süreçlerini değerlendirerek, bu süreçleri iyileştirmek ve geliştirmek amaçlı yapılan denetim ve danışmanlık faaliyetidir. Çağdaş iç denetimin amacı, risk esaslı denetimdir.

    Firmaların karşı karşıya kaldığı riskler:

11. Sistemsel risk

12. Stratejik risk

13. İmal ve itibar riski

14. Yasal risk

15. Bilgi teknolojisi riski

16. Kredi riski

17. Piyasa riski

18. Likidite riski

19. Operasyonel risk

20. Yolsuzluk riski

Dış denetim:  iktisadi faaliyet ve olaylarla ilgili iddiaların önceden saptanmış ölçülere uygunluk derecesini araştırmak ve sonuçları ilgi duyanlara bildirmek amacıyla tarafsızca konut toplayan ve bu kanıtları değerleyen sistematik bir süreç olarak tarif edilebilir.

Dış denetimi yapanlardan sayabileceğimizi bir meslek de YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİKtir.

YMM ler, firmalarla devlet arasında şahitlik görevi üstlenmişlerdir. Bu nedenle görevlerini yerine getirirken gerçeği söyleyeceğine yemin etmiş bir meslek grubudur ve yeminlerine uymazlarsa çok ciddi maddi ve manevi yaptırımlarla karşı karşıya kalabilmektedirler.

Denetimin ortak noktaları nelerdir?

1. Önceden belirlenmiş standartlar (kurallar) olmalı

2. Gerçek ve tüzel kişiler tarafından hazırlanmış finansal (mali) tablolar olmalı

3. Denetimi gerçekleştirecek belirli niteliklere sahip meslek mensupları olmalı

4. Denetim sonuçlarından kimlerin faydalanacağı belli olmalı

5. Denetçinin yetki ve sorumluluklarının belirlenmiş olması gerekir.

Şirketlerin büyümesinde ve kurumsallaşmasında denetim ve denetçinin rolü sayılamayacak kadar büyüktür ve yazının orijinalinde gerekli açıklamalarda bulunulmaktadır.

                Denetimde Yeminli Mali Müşavirler tarafından tam tasdik yapılarak denetim yerine getirilmekte veya Bağımsız Denetçi unvan ve yetkisini alan  Serbest Muhasebeci Mali Müşavir veya Yeminli Mali Müşavirler tarafından Bağımsız Denetim yapılarak bu görev yerine getirilmektedir.

                6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu özellikle ülkemize bağımsız denetim konusunu getirmiştir. Bağımsız Denetim günden güne daha çok firma tarafından tercih edilmekte olup dünya ile uyum ve entegrasyon açısından önemlidir.

                Konferansta özellikle denetim, yani  tam tasdik, iç ve dış denetim konuları   işlenmiş ve katılımcıları bilgi verilmiştir.