Bursa; 03.09.2009
Teşvik Belgeli Yatırımlarda Bir Problem
Daha önceki yazılarımızda yeni teşvik mevzuatımızdan bahsetmiştik. Bursa’da yapılacak yeni yatırımla ilgili teşvikler maalesef kuşa çevrilmiş durumda.
Bursa’daki tekstil, otomotiv ve diğer sanayi kollarındaki kümelenme hiç dikkate alınmadı. Bursa’lı buna rağmen yatırımlarına, gelişmesine devam edecektir.
Bilindiği üzere kriz gelmeden önce de şehrimizde yatırımlar ve yeni teşvik belgesi alımları azalmıştı. Bu sebepten gerek 08.12.2006 tarih 26370 sayılı resmi gazetede yayımlanan 2006/3 sayılı ve gerekse 28/07/2009 tarih ve 27302 sayılı resmi gazetede yayımlanan 2009/1 sayılı tebliğdeki ithal ve yerli global listelerde yer alan makine ve techizatın fiyatlarında %30 artış veya azalışların doğurduğu problemin pek farkına varılmamıştı. 2009/1 sayılı tebliğin 24. ve 25. maddesi aynen aşağıdaki gibidir.
İthal ve yerli makine ve teçhizat listesi değişikliği talepleri
Madde 24 – (1) Teşvik belgesi ekinde yer alan ithal ve yerli olarak temin edilecek makine ve teçhizat listelerinde yapılacak değişiklik talepleri, teşvik belgesi düzenlenmesi için müracaat edilen merci tarafından sonuçlandırılır. Ancak, kullanılmış komple tesislerin teşvik belgesi kapsamına dahil edilmesine ilişkin müracaatlar Müsteşarlığa yapılır.
(2) İthal edilecek makine ve teçhizatın fiyat değişiklikleri ile ilgili olarak makine ve teçhizat bazında %30’a kadar olan artış veya azalışlarda doğrudan gümrük idarelerine başvurularak ithalat işlemleri yapılır.
(3) Yerli makine ve teçhizat listesi kapsamında yer alan makine ve teçhizatın her bir makine ve teçhizat bazında %30’a kadar olan artış veya azalışlarda liste tadilatı yapılmaksızın KDV istisnasına ilişkin doğrudan işlem yapılabilir.
(4) İthal ve yerli makine ve teçhizatın fiyatlarında yukarıda belirtilen oranların üzerindeki değişikliklerde teşvik belgesini düzenleyen mercie müracaat edilerek ilgili değişikliklerin onaylatılması gerekir.
Teşvik belgesinin revizesi
Madde 25- (1) Teşvik belgesinde kayıtlı olan değerler nihai değerler olmayıp, yatırımın her aşamasında tevsik edilen bilgi ve belgelere istinaden yapılacak değerlendirme sonucunda teşvik belgesini düzenleyen merci tarafından değişiklik yapılabilir.
(2) Teşvik belgesinin sabit yatırım tutarında %50’nin üzerinde artış veya azalışlarda yatırımcılar, teşvik belgesini düzenleyen mercie müracaat ederek, teşvik belgesinin revizesi talebinde bulunabilirler.
(3) Yatırıma başlama tarihinden sonra temin edilen, ancak makine teçhizat listelerinde yer almayan makine ve teçhizatın proje ile uyumlu olanları, talep edilmesi halinde teşvik belgesi kapsamına dahil edilir.
Daha önceki teşvik mevzuatlarında birim makine teçhizat bazında %30 artış veya azalış önemli değildi. Mühim olan teşvik belgesi yatırım tutarındaki %30 veya %50’nin üzerindeki artış ve azalışlar idi.
Yukarıda tebliğin 24 ve 25’inci maddesinde belirtildiği üzere bundan sonra;
İthal ve yerli global listede yer alan makine ve teçhizatın her bir makine bazında fiyat veya tutarında %30’dan fazla bir artış veya azalış olduğunda “ithal veya yerli global listeler”de değişiklik yapılacaktır. Yani listeler yeni fiyat ve tutara göre değiştirilip Hazine Müsteşarlığına tasdik ettirilecektir.
Eğer bu işlem yapılmazsa,
a) %30’dan fazla artış veya azalış olan malı satan firmalar kdv iadesini alamayabilirler.
b) Teşvik belgesi kapanması esnasında problem çıkabilir.
Bu sebeple teşvik belgesi eki listelerdeki her bir kalem konusu makine ve teçhizatın fiyat veya tutarında %30’un üzerinde artış veya azalışlarda ithal veya yerli globallistelerin derhal revize edilmesi gereklidir.
Yeminli Mali Müşavir
Cevdet Akçakoca