Bursa: 24.01.2008
TRANSİT TİCARET
Bugün 24.Ocak. Bu tarih size bir şey hatırlatıyor mu?
Bana meşhur 24 Ocak kararlarını hatırlatıyor. O kararlar , sonuçta ülke için bir yol değişikliği getirmiş kararlardı.
Tam bu kararların yıldönümünde şu anda da global dünya krizi ve bizim kısa zamanda yenebileceğimizi zannettiğim ülke krizleri ile karşı karşıyayız.
1980 yılındanberi bu tip krizlerden sonra ülke bir dışa açılma , ihracat ve ithalat patlaması ile furyası yaşıyor ve krizler aşılarak tekrar büyümeye geçiliyor.
Yalnız , son 5 yıllık dönemde ülkede bazı değişiklikler oldu. Döviz kuru sabitlendi ve hatta devamlı aşağı gitmeye başladı. Türkiyenin döviz sıkıntısı ortadan kalktı. Türkiyede döviz problemi yok fakat Türk parası problemi var denmeye başlandı.
Enflasyon , döviz fiyatı sabit tutularak hatta aşağı doğru düşürülerek kontrol altına alınmaya çalışıldı. Bunun sonucu olarak da 100 milyarları aşan ihracat yapan firmalar sıradan mallarda dünyada rekabet gücünü kaybetmeye başladı.
Bu defa yerinde duramayan , daima yenilik peşinde koşan , atılımcı, girişimci sanayici ve işadamlarımız yurtdışında fabrikalar kurmaya başladı veya tesislerini yurtdışına taşımaya başladı.
Sanayi tesislerinin yurtdışına taşınması veya yurtdışında bazı firmalar kurulup üretime başlanmasıyla da yeni bir takım problemler ve bir takım fırsatlar doğmuştur.
Yurt dışındaki işletmelere Türkiyeden hammadde gönderilmekte, finansman sağlanmakta, buradaki firmanın açtığı akreditifle, bir üçüncü ülkeden hammadde ithal edilmektedir. İşte burada Transit ticaret konusu devreye girmektedir.
Bu sebeple transit ticaret konusunu bir defa daha ve kısaca işlemek gerektiği kanaatiyle bu yazıyı kaleme almak ihtiyacını duydum.
Transit ticaret, müsteşarlıkça belirlenen genel esaslar çerçevesinde Merkez Bankası tarafından düzenlenir.
Transit ticaret, genel olarak bir yabancı ülke malının başka bir yabancı ülkeye satılmasıdır. Mallar Türkiyeye gelmez, gelse bile gümrük hattı dışında kalır. Bu ihracattan doğan ticarette ihracata ilişkin vergi, resim, harç ödemesi yapılmaz. Müracaatlar , aracı bankaya yapılır. Ancak, TRANSİT TİCARETTE EN SON 2006/6 SAYILI TEBLİĞDE DE BELİRTİLDİĞİ ÜZERE TRANSİT TİCARET FORMU DÜZENLENEREK ÖNCE BANKAYA MÜRACAAT EDİLİR.
*Satış bedeli peşin gelmiş ise DTH hesabına peşin döviz hesabı diye geçer ve alış bedelleri peşin döviz üzerinden ödenir.
*Gayri kabili rücu (geri dönülemez) akreditif ise gelen akreditiften mahsup sureti ile transit ticaret hesabı açılarak ödenir.
*Transit karının tamamı tacirin serbest kullanımına bırakılır.
*Tacir kendi imkanları ile ithal malının bedelini dışarıda ödemiş, Türkiyeye net transit karı getirmiş ise bu bedelin tamamı serbest kullanımına bırakılır.
*İthal bedeli henüz ödenmemiş, ihraç bedeli gelmiş ise fark serbest kullanıma bırakılır.
*Döviz ve ithal bedeli, TL ile ihrac bedeli tahsil edilmiş olan transit ticarete izin verilmez.
Yabancı bir ülkeden gelip Türkiyeden geçerek başka bir yabancı ülkeye giden yolcuların, eşyaların , nakil vasıtalarının Türkiyedeki konumuna TRANSİT denir. Başka bir deyişle , transit halindeki bir eşyanın geldiği yer ile gideceği yerin Türkiye dışında bir ülke olması halinde bu konuma TRANSİT denir.
Avrupa Topluluğunda da Transit Ticaret Rejimi vardır.
TRANSİT TİCARET KDV KAPSAMINA GİRMEZ.
Buraya kadar , kısaca transit ticaret rejimi ile ilgili basit bilgiler verdim. 30.08.2001 tarihli bir yazımda transit ticaretini çok detaylı olarak incelemiştim. Bu yazıya ulaşarak daha fazla bilgi alınabilir.(ekohaber internet sitesinden veya cevdetakcakoca.com sitesinden )
Bu yazımda biraz şövenistlik, milliyetçilik yapmak istiyorum.
Yabancı ülkelerde fabrika kuran sanayicilerimiz, yabancı ülkelerde ticaret yapan sanayicilerimiz.
Lütfen transit ticareti inceleyiniz.
Bu firmalar için bir üçüncü ülkeden aldığınız malların bir şekilde , transit ticaret yolu ile ülkemiz kayıtlarından geçmesini ve karların Türkiye’de kalmasını sağlayınız.
Ülkemizin her zaman insanlarına , insanlarının iyi niyetine, vergisine, kayıt içi çalışmasına ihtiyacı vardır. Bu ülkenin vatandaşları olduğunuzu unutmayın, biraz da ülkeniz için çalışın.
Yeminli Mali Müşavir
Cevdet Akçakoca