Bursa, 11.Ocak.2018
VERGİ KONUSUNDA ULUSLARARASI İDARİ YARDIMLAŞMA
Bu sütunlarda 2 adet yazımızı uluslararası çifte vergilendirme anlaşmalarına tahsis ettik. Şimdi bir adım daha ileri giderek 20.05.2017 tarihinde 7018 sayılı kanunla Türkiye Cumhuriyeti adına imzalanan VERGİ KONULARINDA KARŞILIKLI İDARİ YARDIMLAŞMA SÖZLEŞMESİ’NDEN bahsedeceğiz.
Söz konusu sözleşme 2017/10969 sayılı kararla onaylanarak 26.11.2017 tarih ve 30252 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Bu sözleşmenin imzalayanları Avrupa Konseyi üye Devletleri ile Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) üye ülkeleridir.
Sözleşmenin imza sebeplerine bakarsak:
1. Kişi, sermaye, mal ve hizmetlerin uluslararası dolaşımı artışı vergi kayıp ve kaçağı olasılığını artırmıştır.
2. Vergi kayıp ve kaçağını önlemek için uluslararası anlaşmalar yapılmıştır.
3. Mükellef haklarının da korunabilmesi için vergi konularında devletler arasında bir takım uyumlu çabaların artırılması şarttır.
4. Bu konularda temel ilkelerin devletlerin işbirliği ve çifte vergilendirme konularının gözönünde bulundurularak çalışılmalıdır.
5. Vergi konularında idari yardımlaşma sözleşmesi gerekli olmuştur.
6. Sözleşme her türlü idari yardımlaşma, tebligat ve inceleme hükümlerini içerecektir.
7. Sözleşme, gelir-kazanç, katma değer vergisi, motorlu taşıtlar vergisi, gayrimenkul vergileri, servet-değer artış vergileri ile sosyal güvenlik primleri ve anlaşmada yazılı her türlü vergileri kapsamaktadır.
Sözleşme tarafları, sözleşme kapsamına giren vergiler konusunda iç mevzuat hükümlerinin yürütülmesi ve uygulanması için öngörülen bilgileri değişime tabu tutacaklardır. Ancak, taraflar bu bilgileri iletmeden önce, iç mevzuat uyarınca gerektiği takdirde ilişkili kendi vatandaşlarını haberdar edebileceklerdir.
Taraflardan birinin talebi üzerine eş zamanlı vergi incelemesi yapılabilecektir.
Devletler başvurduğu takdirde veya yetkili makamlarca talep edildiği takdirde yurt dışında da vergi incelemesi yapılabilecektir. Burada şart: karşı devletin de kabul etmesidir.
Çelişkili bilgileri taraflar birbirine iletebileceklerdir.
Taraflar tahsilatta da yardımlaşmada bulunabileceklerdir.
Karşılıklı koruma önlemleri alınabilecektir.
Karşılıklı idari yardımlaşma konusunda da ülkelerin kendi zamanaşımı mevzuatı geçerlidir. Ama genel olarak 15 yıllık bir zaman aşımından sonra yapılan yardım talepleri ilgili devletlerce kabul edilmeyebilecektir.
Yardımlaşma talebi uygun bulunursa talepte bulunan devlet, yapılan işlemleri ve yardımlaşmanın sonucunu başvuran devlete mümkün olan en kısa zamanda bildirecektir. Talep kabul edilmez ise de yin en kısa zamanda red kararı ve sebepleri bildirilecektir.
Kişilerin korunması ve yardım sağlama yükümlülüğünün sınırları da belirlenmiştir. Bu sınırlar ilgili devlet hükümlerini ve yasalarının üzerinde olmayacaktır diyebiliriz.
Tarafların verdiği ve vereceği bilgiler, elde ettikleri bilgiler gizli tutulacaktır.
Sözleşme kapsamındaki davalar yalnızca ilgili devletin yetkili organlarına getirilecektir.
Taraflar, sözleşmenin uygulanması konusunda yetkili makamları vasıtasıyla birbirleriyle iletişimle bulunabilecekler, yetkilileri yine bu makamlar yetkilendirecekler ve iki tarafın yetkili makamları sözleşmenin uygulanma biçimi hakkında anlaşabileceklerdir.
Bu sözleşme , Avrupa Konseyi üye devletleri ile OECD üye ülkelerinin imzasına açık olacak ve onaylayan ülkelerde uygulanacaktır.
Üye devletler anlaşma konusunda çekinceler koyabilir veya anlaşmadan çekilebileceklerdir.
SONUÇ:
Dünya globalleşmiş ve Yavuz Sultan Selimin dediği gibi küçücük hale gelmiştir. Bilgi alış verişi artmış, haberleşme artmıştır. Dolayısıyla ülkemiz de dünyaya açılmış, bugün toplamda yabancı ülkelerle 400 milyar dolarlık ilişkileri olan bir ülke haline gelmiştir. 2013 hedeflerini göz önüne aldığımızda bir ila birbuçuk trilyon (1-1,5 trilyon) dolarlık uluslararası ilişkileri olan bir ülke haline gelecektir.
Böyle uluslararası anlaşmalar, çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları (ÇVÖA) ve karşılıklı bilgi alışverişi anlaşmaları hakikaten gerekli hale gelmiştir.
Dünyaya açılan firmalarımızın burada belirttiğimiz idari yardımlaşma anlaşması ile daha önce açıklamaya çalıştığımız Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarını da dikkatle inceleyerek ilişkilerinde gözönüne almaları son derece önemli ve gereklidir.
Cevdet Akçakoca
Bağımsız Denetçi
Yeminli Mali Müşavir