Ülkemizde ve dünyada salgın hastalık tehlikesi ile birlikte bir de ekonomik kriz yaşanmaktadır. Bilindiği gibi, kriz kelimesinin özellikle bazı dillerde başka karşılıkları da bulunmaktadır. Mesela: Kriz = Fırsat gibi. Kriz döneminde özellikle yatırım yapılsın, ekonomi canlansın diye bütün dünya hükümetleri ek tedbirler, ek kolaylıklar getirmektedir. Ülkemizde de teşvik mevzuatı, yatırım yapılması için bir çok kolaylıkları içermektedir.
Bu yazımız özellikle yatırım yapabilecek istek sahibi kimseler için yazılmaktadır. Dolayısıyla verilen örnek de çok abartılıdır. Okuyanları yatırım yapmanın dayanılmaz cazibesinden etkilendirmek içindir diye açıkça da itiraf ediyorum. Yine yatırım yapılacak bölgelerle ilgili olarak 2019 -2022 yılları arasındaki özel teşvikleri de göz önüne alarak bazı tablolar tarafımdan oluşturulmuştur.
Yatırım yapabilme isteği paradan önemlidir. Yatırım yapacak konularda bilgi ve tecrübe sahibi olanlara da hitap etmektedir. Sonuç olarak yatırım yapabilecek isteğe, bilgiye ve kapasiteye sahip tüccar, sanayici ve para sahipleri dikkatle okumalı ve bu bilgilerden faydalanarak yatırım yapmalıdır.
Bugüne kadar teşvik mevzuatını tanıtan bir çok yazı yazılmış, toplantı ve seminerler yapılmıştır.
Biz bu yazımızda yapılan yatırımların, yatırımcıya getirisini ele alacağız ve yatırım yapmanın dayanılmaz cazibesini ve karlılığını anlatacağız. Tabii önce teşvik sisteminin ne olduğunu tanıtmak gerekmektedir.
1. Yatırım teşvik sistemi nedir?
Türkiyede yatırımlar, 19.06.2012 tarihli resmi gazetede yayımlanan 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar ve 20.06.2012 tarihli resmi gazetede yayımlanan 2012/1 sayılı uygulama tebliğinde belirtilen esaslara göre teşvik edilir.
Bu karar ve tebliğdeki yatırımlar için:
a. Bölgesel teşvikler
b. Öncelikli yatırımlar
c. Büyük ölçekli yatırımlar
d. Stratejik yatırımlar
e. Genel Teşvikler olarak nitelendirilen
teşvikler verilebilmektedir.
2. Teşvik destek unsurları nelerdir?
a. Kdv istisnası
b. Gümrük vergisi muafiyeti
c. Vergi indirimi
d. Sigorta primi işveren hissesi desteği
e. Sigorta Primi işçi hissesi desteği
f. Faiz Desteği
g.Yatırım yeri tahsisi
h. Kdv iadesi
i. Gelir vergisi stopaj desteğidir.
Yatırım Teşvik Sisteminde Bölgeler hangi şehirleri kapsar?
Genel Teşvik sistemine göre asgari sabit yatırım tutarı 1 ve 2. Bölgelerde (1) milyon TL. 3-4-5-6 ıncı bölgelerde (500) bin TL. dır. Özel bazı yatırım konuları için bu tutarlar daha fazladır.
Bölgesel ve büyük ölçekli yatırım Teşvik uygulamaları nelerdir?
Yapılan yatırımlarda en önemli teşvik unsurlarından birisi yatırıma katkı oranı ve diğeri de kurumlar veya gelir vergisi indirim oranıdır. Biz burada bunların tarifini yaptıktan sonra sadece bölgesel teşvik uygulamalarını tablo halinde göstereceğiz. Yatırıma katkı tutarı: Teşvik belgesindeki yatırıma katkı oranı ile yatırım tutarının çarpımı ile elde edilen tutardır. Yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar , yatırımı yapan kuruluş veya kişi belgedeki indirimli oranda vergi ödeyecektir.
Yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımlardan elde edilen kazançlara, ilgili teşvik belgesinde yer alan yatırıma katkı ve vergi indirim oranları dikkate alınarak yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren, yatırıma katkı tutarına ulaşılıncaya kadar indirimli kurumlar vergisi uygulanabilecektir.
Yatırıma katkı tutarı, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların devletçe karşılanacak tutarını, bu tutarın yapılan toplam yatırım tutarına bölünmesi suretiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını ifade etmektedir.
Yatırıma katkı tutarının hesaplanmasında arazi, arsa, royalti ve yedek parça harcamaları ile amortismana tâbi olmayan diğer harcamalar dikkate alınmayacaktır
Bir başka teşvik unsuru da yatıma katkı tutarının, kullanılmayıp devreden tutarının endekslenerek kullanılmasıdır.
İndirimli oranda verginin nasıl hesaplanacağı tablolarda gösterilmiş olup bu tablodan sonra yapacağımız hesaplamalarda yazımızın başlığı olan YATIRIM YAPMANIN DAYANILMAZ CAZİBESİ VE KARLILIĞI GÖRÜLECEKTİR.